Endezyariya elektrîkê
Endezyarîya elektrîkê têkilî hilberandin, ragihandin û belavkirina enerjîya elektrîkê ye. hemû cîhaz û amûrên ku bi elektrîkê dixebitin, beşdarî endezyarîya elektrîkê dibin. Endezyarên elektrîkê, sêwirandin, hilberandin û testên cîhazên elektrîkê jî çêdikin.
Dîrok
biguhêreDîroka Elektrîkê Kurt
biguhêreEndezyarîya elektrîkê di sedsala 17emîn de dest pê kir. Bi xebata Alessandro Volta pîlê xwe sewirand û navê xwe da li ser. Piştî sedsala 17emîn, xebatên elektrîkê hat perisandin. Thomas Edison dest bi belavkirina elektrîkê kir. Bi xwe dîzayn kir û lambe hilberand . pergala HR(Herîka Rast-direct current) jî keşfa wî bû. Lê belê sîstema HR pir zehmetî û biha bu. Bi wî, ew rind tê zanin ku HR nayê vegûherîn. Ji bo vî dijwarî, Nikola Tesla sewirand RP(alternative current). Ew wek şoreşa elektrîk bû; sîstema RP raserî bû.
Dîroka Elektrîk ê Kurt | ||
---|---|---|
Sal | Çêbûn | Kiryar |
600 BC | Elektrîkê statîk hat vedîtin | Thales |
1600 | Karkirinê elektromagnetîzm destpêkir | William Gilbert |
1800 | Bataryayê pêşîn hat çêkirin | Allessandro Volta |
1825 | Têkîlîyê navbera magnetîzm û herîk hat vedîtin | Andre Ampere |
1827 | Qanûnê Ohm hat derxistin | George Ohm |
1831 | Qanûnê Faraday hat derxistin | Michael Faraday |
1864 | Tevkêşeyê Maxwell hat derxistin | James Clerk Maxwell |
1873 | Motor û generatorê elektrîk hat çêkirin | Zenobe Thoephile Gramme |
1879 | Lambe hat çêkirin | Thomas Edison |
1882 | Santralê elektrîk hat çêkirin Generatorê HR(Herîka Rast) hat karkirin |
Thomas Edison |
1884 | Motorê HR hat çêkirin | Frank J. Sprague |
1885 | Transformator hat çêkirin | William Stanley |
1888 | Sîstema fazê hat derxistin û HA(Herîka Alternatîf) hat vedîtin. | Nikola Tesla |
1889 | Li DYA, sîstema ragihandinê yek-faz ê HA hat sazkirin | DYA |
1891 | Li Elmanya, sîstema ragihandinê sê-faz ê HA hat sazkirin | Elmanya |
1893 | Li DYA, sîstema ragihandinê sê-faz ê HA hat sazkirin | DYA |
Beşên Endezyarîyê Elektrîk
biguhêre- Makîneyên Elektrîk
- Tesîsên Elektrîkê
- Ronahîkirin(înglîzî: Lighting)
- Hêza Elektronîkê (înglîzî: Power electronics)
- Otomasyon û Kontrol
Çavkanî
biguhêre