Elî Xaminêyî

grand ayatollah, Seyîd

Elî Xaminêyî
grand ayatollah, Seyîd ; Elî Xaminêyî
Navê rastî	سید علی حسینی خامنه‌ای
Jidayikbûn	19 nîsan 1939 ; Meşhed (Îrana Pehlewî)
Hevwelatî	Îrana Pehlewî (1939–1979), Îran (1979–)
Perwerde	Najaf Seminary; Qom Seminary ;
Meqam	Supreme Leader of Iran (1989–); Member of the Islamic Consultative Assembly (Tehran, Rey, Shemiranat and Eslamshahr, 1980–1981); President of Iran (1981–1989); Commander-in-Chief of the Iranian Armed Forces (1989–); commanding officer ;
Partiya Siyasî	Combatant Clergy Association; Islamic Republican Party (1979–1987) ;
Hevjîn	Mansoureh Khojaste Bagherzadeh (1964–) ;
Zarok	Mojtaba Khamenei; Mostafa Khamenei; Masoud Khamenei; Meysam Khamenei; Boshra Khamenei; Hoda Khamenei ;
Dê û bav	Javad Khamenei (bav); Khadija Mirdamadi (dê);
Xizm	Ali Tehrani (sister's husband); Farideh Moradkhani (niece) ;
Malper	www.khamenei.ir/
	biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre

Seyîd Elî Husêynî Xaminêyî ( 16ê Îlon 1939 ) bi navê Seyîd Elî Xaminêyî, oldarek misilman, muctehîd, deshilatdarê şîe û rêberê nimêja înê ya Tehran û rêberê duyemîn ê Komara îslamî ya Irannê tê nas kirin. Li gorî xalên 107 û 110 yên Destûra Bingehîn a Komara îslamî ya Iranê, ew rayedarê herî bilind ê welêt û Fermandarê Giştî yê Hêzên Çekdar e. Di heman demê de ew serokê Weqfa îslamî ye.

Xaminêyî di çar saliya xwe de dest bi dibistanê kir. Dûv re ew çû dibistana seretayî û piştî ku dibistana seretayî xilas kir derbasî dibistana ayîn bû . Wî xwendina xweya klasîk jî heya sala duyemîn a lîseyê domand. Wî xwendina xweya ayînî li dibistana Meşhed , Necef û Qom ê dît. Dema ku destûra vegotinê ji Seyîd Muhemmed Hadî Mîlanî werdigire nêzê 18 salî bû.

Di xortaniya xwe de, Xaminêyî bi Seyid Mojteba Nevab Sefevî, damezrîner û rêberê nifûzê fedaye îslametyê re civiya. Li gorî wî, yekem çirûskên motîvasyona şoreşgerî ya îslametyê ji hêla Nevab Sefevî ve di wî de hatine afirandin. Civîna wî ya yekem bi Ruhollah xumêynî re di sala 1336 hicrî de pêk hat. Nasîn û hevdîtina bi Rûhollah xumêynî re ruhê şoreşgerî yê Seyîd Elî Xaminêyî xurt kir. Li gorî armancên tevgera xumêynî, wî çalakiyên xwe yên dijî Pehlevî berdewam kir, û di dema van têkoşînan de, hukûmeta Pehlevî wî şeş caran girtin. Di 1977-an de, cendirmeyê wî sê sal sirgûnî îranranşehrê kir.Ligel zêdebûna protestoyên gelêrî di 1978-an de, ev ceza bê bandor bû û ew vegeriya Tehranê.

Piştî serkeftina şorişa îranê di Sibata 1978-an de, Seyîd Elî Xaminêyî bû endamê koma serkeftiyê şorişê, rêberê nimêja înê ya Têhranê, û cîgirê wezîrê berevaniyê. Piştî wê, ew yek heyam bû nûnerê Tehranê di Civata parlimana îranê de û du serdem jî bû serokkomarê îranê. Piştî mirina Rûhollah xumêynî di 1989 de, Meclîsa Pisporan ew wekî rêberê duyemîn ê îranê hilbijart. Ji sala 1373-an ve, ew wekî yek ji rayedarên îslamî û muctehîd ku ji hêla Civata Mamosteyên ayînî Qomê ve hatî qebûl kirin .

Kovara Forbes Xaminêyî di rêza 18mîn mirovên herî hêzdar ên sala 2015-an de rêz kir.