Ebdulbaqî Nihawendî

Ebdulbaqî Nihawendî (jdb. 1570 li Culaq, Nihawend ; m. nêzî 1632 li Hindistan) esilzade, dîroknas û jînenîgarê kurdê Dewleta Sefewiyan û paşê Xanedana Babûr bû.^[1]^[2]

Jiyan

Ebdulbaqî di sala 1570an de li Culaqê li nêzîkî Nihawendê li Dewleta sefewiyan, erdek ku bav û kalên wî ji Şah Îsmaîl wergirtibûn, ji dayik bû. Bavê wî Xaca Axa Baba helbestvanekî ku bi nasnavê Modrekî derketiye û bûye wezîr û nazêrê Hemedanê û birayê wî Axa Kezr jî ji bo Lahîcanê û paşê jî wezîr û diwanê Hemedanê hatiye tayînkirin. Ebdulbaqî bi xwe li Hemedan, Simnan, Bestam, Deylaman, Lahîcan, Yezd û Abarkuh û paşê jî li Kaşanê karmendê darayî bû. Piştî mirina birayê xwe, Ebdulbaqî wek wezîrê Hemedanê hat tayînkirin, lê di dawîyê de ji Îranê reviya, ji ber ku mirov hewl da ku Şah li dijî wî derxînin. Gava ku ew Kasan bû, li ser nêzîkbûna artêşê Ebdulrehîm Xanê Xanan bi heyranî bihîst, li dora sala 1614an çû Xendeşê.Xanî-Xanan pêşwaziya wî kir û peywira dahatê da wî û nivîsandina bîranîn, rêz û dîroka împaratoriyê spart wî. Ev berhema Maʾāṯer-e Raḥīm di sala 1616an de bi dawî bûye. Heya sala 1619an, Ebdulbaqî wekî aminê Deqan û Berar dimîne û di sala 1632an de wefat dike.^[1]

Çavkanî

^ ^a ^b ud-Din, Hameed (1982). "ʿABD-AL-BĀQĪ NAHĀVANDĪ". In Yarshater, Ehsan (ed.). Encyclopædia Iranica, Volume I/1: Āb–ʿAbd-al-Hamīd. London and New York: Routledge & Kegan Paul. pp. 104–105. ISBN 978-0-71009-090-4.
^ "باقی نهاوندی عبدالباقی" (bi farisî). Encyclopedia of the World of Islam. Ji orîjînalê di 24 sibat 2017 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 28 gulan 2022.

Pirtûk

Şablon:EI2

[:0-1] ud-Din, Hameed (1982). "ʿABD-AL-BĀQĪ NAHĀVANDĪ". In Yarshater, Ehsan (ed.). Encyclopædia Iranica, Volume I/1: Āb–ʿAbd-al-Hamīd. London and New York: Routledge & Kegan Paul. pp. 104–105. ISBN 978-0-71009-090-4.

[2] "باقی نهاوندی عبدالباقی" (bi farisî). Encyclopedia of the World of Islam. Ji orîjînalê di 24 sibat 2017 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 28 gulan 2022.

[1]

[2]