Ali Abdullah Saleh al-Ahmar (jdb. 21ê adarê 1947[1][2] - m. 4ê kanûna paşîn 2017) siyasetmedarek yemenî bû û ji yekbûna Yemenê ya di 22 gulanê 1990an heta îstifakirina wî di 27ê sibatê 2012an de (piştî şoreşa Yemenê) wek yekem serokê Komara Yemenê kar kir.[3] Berî vê, wî ji tîrmeha 1978 heta 22 gulana 1990 wekî çaremîn û dawîn serokê komara Erebî ya Yemenê (Yêmena Bakur) kar kiribû, hema piştî kuştina serok Ehmed El-Gaşmî.[4] El-Gaşmî berî vê Salih wek waliyê leşkerî li Taizê destnîşan kiribû.[5]

Alî Abdullah Salih
Navê rastî
علي عبد الله صالح Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Jidayikbûn21 adar 1947 Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Sanhan Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Mirin4 kanûna pêşîn 2017 Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Sanaa Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Sedema mirinêKuştina bi çeka agirberdanê li ser wîkîdaneyê biguhêre
Cihê goristanêSanaa Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
HevwelatîYemen Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Pîşe
Meqam
  • President of Yemen Arab Republic (1978–1990)
  • President of Yemen (1990–2012) Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Partiya Siyasî
  • General People's Congress (1982–2017) Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Hevjîn
  • Asma Saledp Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Zarok
  • Ahmed Saleh
  • Khaled Ali Abdullah Saleh
  • Sakhr Ali Abdullah Saleh
  • Ridan Ali Abdullah Saleh
  • Madeen Ali Abdullah Saleh
  • Salah Ali Abdullah Saleh Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Dê û bav
  • Abdallah Saleh Afaash Li ser Wîkîdaneyê biguhêre (bav)
Xizm
  • Ali Mohsen Al-Ahmar Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Xelat
  • Order of José Martí
  • Golden Key of Madrid (2008)
  • Order of Unity
  • Royal Order of Francis I
  • Order of Zayed Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêreBelge

Salih di dema Şerê Dijî Terorê de bi hêzên rojavayî re, bi taybetî bi Dewletên Yekbûyî re, têkiliyên kûrtir pêşxist. Dibe ku Alî Abdullah Saleh terorîzma îslamî bikar aniye û teşwîq kiriye da ku piştgiriya rojavayî werbigire û ji bo êrîşên bi motîfên siyasî yên têkderker bi dest bixe.[6][7] Di sala 2011ê de, piştî Bihara Erebî, ku li seranserê Afrîkaya Bakur û Rojhilata Navîn (Yemen jî di nav de) belav bû, rewşa Saleh li ser wezîfeyê her ku çû xeternaktir bû, heya ku di 2012an de ji serokatiyê hat dûrxistin. Abdrabbuh Mansur el-Hadî, ku ji sala 1994an vir ve cîgirê serok û ji 2011an vir ve wek serok wezîfedar bû, kete şûna wî.

Di gulana 2015an de, Salih di şerê navxweyî yê Yemenê de bi eşkere bi Hûsiyan (Ensar Allah) re hevalbendî kir. [8] Bi vî rengî tevgereke serhildanê paytexta Yemenê Sana bi dest xist û bû sedem ku serok Hadî îstifa bike û ji welêt bireve. Di kanûna paşîn a 2017an de, Salih ji koalîsyona xwe ya bi Hûsiyan re vekişiya û li şûna wê aliyê dijminên xwe yên berê - wek Erebistana Siûdî, Mîrgehên Yekbûyî yên Ereb û serok Hadî - girt.[9]

Di 4ê kanûna paşîn a 2017ê de, şerek di navbera alîgirên Hûsî û Salih de li Sanayê qewimî. Hûsiyan Salih bi xiyanetê tawanbar kirin û ew ji aliyê sekvanekî hûsî ve hat kuştin.[10]

Çavkanî

biguhêre
  1. ^ "هذا ما عثر عليه مع علي عبد الله صالح". web.archive.org. 12 hezîran 2018. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 12 hezîran 2018. Roja gihiştinê 8 çiriya pêşîn 2024.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk)
  2. ^ "Security Council 2140 Sanctions Committee Amends Three Entries on Its List, Updates Narrative Summary | Meetings Coverage and Press Releases". web.archive.org. 25 hezîran 2021. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 25 hezîran 2021. Roja gihiştinê 8 çiriya pêşîn 2024.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk)
  3. ^ "Who are the Houthis, and why are we at war with them?". web.archive.org. 12 hezîran 2018. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 12 hezîran 2018. Roja gihiştinê 8 çiriya pêşîn 2024.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk)
  4. ^ "AFP: Yemen's Saleh formally steps down after 33 years". web.archive.org. 25 gulan 2012. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 25 gulan 2012. Roja gihiştinê 8 çiriya pêşîn 2024.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk)
  5. ^ Aziz, Mr Sajid (28 tîrmeh 2015). "Yemen Conundrum". CISS Insight Journal (bi îngilîzî). 3 (1&2): P65–78. ISSN 2709-3719.
  6. ^ "Yemen defector says terror crisis was manufactured to win western support | Ghostarchive". ghostarchive.org. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 11 kanûna paşîn 2022. Roja gihiştinê 8 çiriya pêşîn 2024.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk)
  7. ^ "Informant: Yemen Ex-Leader Worked With Al-Qaeda | Al Jazeera America". web.archive.org. 26 sibat 2019. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 26 sibat 2019. Roja gihiştinê 8 çiriya pêşîn 2024.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk)
  8. ^ "Kopîkirina arşîvê". web.archive.org. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 28 gulan 2015. Roja gihiştinê 8 çiriya pêşîn 2024.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (lînk) CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk)
  9. ^ "Kopîkirina arşîvê". web.archive.org. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 19 gulan 2019. Roja gihiştinê 8 çiriya pêşîn 2024.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (lînk) CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk)
  10. ^ "Deposed Yemen strongman Ali Abdullah Saleh is killed - LA Times". web.archive.org. 4 kanûna pêşîn 2017. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 4 kanûna pêşîn 2017. Roja gihiştinê 8 çiriya pêşîn 2024.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk)

Şablon:Serokdewletên Yemenê