Pergala nîvserokatiyê

Guhartoya 10:31, 17 gulan 2016 ya ji aliyê Sayit25 (gotûbêj | beşdarî) (Rûpela nû: "{{Sîstema hikûmetan li cîhanê}} Yek sîstema nîv-serokatiyê (an: têkel sîstema serokatiyê-parlemanî yên hikûmetê) nîşana herdu hêmanên Parlementarîsmus|Parleme...") ve
(cudahî) ← Guhartoya kevintir | Guhartoya niha (cudahî) | Guhartoya nûtir → (cudahî)

Yek sîstema nîv-serokatiyê (an: têkel sîstema serokatiyê-parlemanî yên hikûmetê) nîşana herdu hêmanên Parlementarîsmê û sîstema serokatiyê dide.

Nexşeya dinyayê li ser sîstemên hikûmetê
Pergalên hikûmetê li cîhanê
Formên hikûmeta komarî:
     Pergala serokatiyê

     Pergala nîvserokatiyê      Pergala parlamenter      Parlamena bi rêveberiya tund û bişidet ve      Pergala yekpartiyî


Formên hikûmeta bi padîşah:

     Padîşahiya parlementer      Padîşahiya destûrî      Absolutîzm


     Hikûmeta meşrûtiyetê Derbe
(de facto pir caran Dîktatoriya leşkerî)
     Pergalên din
an di rewşên siyasî ku ne diyar in.

Hilwest: 2012

Wek ku têgeha di sala 1980 de ji aliyê Maurice Duverger di sîstema siyasî ya Fransayê di bin Komara Pêncemîn nasandin bû. Paşê dema bête ji bo danasîna formên hybrid hate dirêjkirin.

Taybetî

Di pergala serokatîyê, ku serokkomar ji aliyê hemwelatiyê hatine hilbijartin û divê hikûmet bêyî ku Parlamentoya form bigre ber pêkatiyên çavan. Dîvê lê dîsa jî gerek Serok bi parlamentoyê re hevkariyê bike, ji ber ku ew li ser qanûnê biryarê dide. Mînaka wek herî baş tê zanîn Dewletên Yekbûyî yên Amerîkayê ye. Di sîstemeke parlamentarî, Parlamentoya berpirsiyar ne tenê ji bo qanûnan e, di heman demê de jî hikûmeta hildibijêre. Sîstemeke bi vî rengî, serokê erk bi piranî di merasîman de derbasî dibe wek prototîpa Keyaniya Yekbûyî, jî Komara Federal a Elmanyayê yek ji wan e. Di yek sîstema nîv-serokatiyê de ji sîstema serokatiyê bi serokê hilbijartin rasteraste, ku ev karekî giring li pêkanîna hikûmeta nû bike. Hikûmet her çiqas girêdayî bawerîya ji parlamentoyê bibe jî, dikare bi tenê bi rêya ku birêvebirinê bike.