Content deleted Content added
Rasti (gotûbêj | beşdarî)
Kurteya guhartinê tine
Rasti (gotûbêj | beşdarî)
Kurteya guhartinê tine
Rêz 2:
 
== Dîrok ==
Wekî hemî [[teknolojî]]<nowiki/>yên şoreşgerî, çavkaniyên ku pêşeng û afirînerê bitcoin di gotara xwe de behs kirine, hene. [[Wei Dai]] [[B-Cash]], [[Nick Szabo]] [[BitGold]], [[David Chaum]] [[Digicash]] guhertoyên herî prîmîtîfin û ji alîyê dewletan hatîye astengikirin. Ji ber ku ev ezmûnên nerind neyên pêşîya [[Satoshi Nakamoto]] (afirînerî BTC), wî/wê/wan nasnameya xwe veşartîye.
 
Tora Bitcoin di 3ê Çile ya 2009an de hate destpê kirin. Nivîskarê gotarê Satoshi Nakamoto ye û nayê zanîn ku ew kîye. Di [[bloka genesis]]<nowiki/>ê de hatîye diyar kirin ku jimara herî zêde ya bitcoin 21 mîlyone. Yekem transfera bitcoin di navbera şîfrekar [[Hal Finney]] û Satoshi Nakamato da pêk hat. Hal Finney ji bo pêşveçuyîna BTC, alîkarîya Satoshi Nakamato kir. Care yekem 22ê gulana 2010an de pizzayek bî 10000BTC hate kirîn.
 
Di 22ê tîrmeha 2013an de, nirxa tevahî ya Bitcoin 1,2 mîlyar $ e<ref>{{Cite web|url=https://www.blockchain.com/charts/market-cap|title=market-cap|website=Blockchain.com|language=en|access-date=2021-04-13}}</ref>. Ev nîrx di 13ê nîsana 2021an de 1.12 trîlyon $ e. Hêjmara tevahî ya bitcoin a ku niha hatîye hilberandin gihîştiye asta 18,677,306 BTC<ref>{{Cite web|url=https://web.archive.org/web/20210408233519/https://coinmarketcap.com/currencies/bitcoin/|title=Bitcoin price today, BTC live marketcap, chart, and info {{!}} CoinMarketCap|date=2021-04-08|website=web.archive.org|access-date=2021-04-13}}</ref>.
 
== Teknolojî ==
Teknolojî ya BTC lî ser p2p transfer, SHA256, zincîra blokan ([[blockchain]]) hatîye damezrandin. Transfera ku di navbera dû adresan da pêk tê, di blokanda tên veşartin. Dî her blokêda, nîrxa hash ya bloka pêşîya vê bloke, cîh digire. Bî vî avayî , zincîra blokan tê çêkirin û hemu transfer tên veşartin.
 
Navê bloka yekem a sîstemê "bloka genesis" e û di 4ê çile ya 2009an de hate hilberandin. Hilberîner bi saya kompîtura van transfera qeydê blockchain dikin û ji bo vî karî BTC hildidin. Dî serîda ev xelat 50BTC bû û her diçe hindik dibe. Nêzîkî çar sala carê ev xelat nîvî dibe <ref>{{Cite web|url=https://en.bitcoin.it/wiki/Help:Introduction#Creation_of_coins|title=Help:Introduction - Bitcoin Wiki|website=en.bitcoin.it|access-date=2021-04-13}}</ref>.