Hîcret: Cudahiya di navbera guhartoyan de

'''Hîcret''' ({{bi-ar|هِجْرَة|Hîcra}}, ango {{bi-ku|Koç}}) bi gelemperî bo qesta koça pexamberê [[Muhemmed]] û [[sehabe]]yên xweyên ji [[Mekke]] de berve bajarê [[Medîne]] di sala [[622]]an de pêk hatibû, tê gotin. Lê li ber 622an jî di sala 615an de dîsa hin misilman bo zordestiyan koça Habeşîstanê (îroj [[Etiyopya]]) kiribû. Di vê koçê de Muhemmed pexamber teva wanên koçgirînî tune bû.

Li pê zordestî û çapên bêpaşên ji hêlê qebîleya Mihemed pexamber, [[Qureyş]]ê de, dihatinî û dewatekê ji [[Medîne|Yesrîb]] tê re Mihemed pexamber bo koça Medîneyê bîryarê dide. Di rezberêîlona sala 622an de [[Muhemmed]] pexember bi sehebeyên xwe ve koça Yesrîbê, 320  km. ji Mekke dûr, dike. Paş ko Muhemmed pexember tê wir re bajar êdî wek Medinetûn Nebî (bi kurdî: bajarê Pexember) tê nav kirin. Lê ûn nebî pê re ji navî wê ger dibe û wek Medîne tê nav kirin. Di dema xelîfetiya [[xelîfe]] [[Omer]] de bi emra wî re [[salnameya hîvê]]yê ko bi hîcreta Muhemmed pexember re dest pê dike tê hazir kirin. Gorî wê hesabê roja destpêka hîcretê [[16'ê16ê tîrmehê]] wek roja siftêya salnameyê tê girtin. Lê gorî hin dîroknasan, hîcret birast di rezberêîlonê de tê holê. Ew texwîma demeka dirêj ji hêlê dewletên misilmanan tê bikaranîn. Bo wê sedemê demên dîrokiyên li ser herêmên misilmanan îroj jî pir caran bi texwîma hîcrî jî tê hesab kirin. Îroj salnameyên rojiyên ko hîcreta Muhemmed pexember referans digirin bi tenê li [[Îran]] û [[Efxanistan]]ê, bi navê [[Salnameya Îranî]], têne bikaranîn.

* Roja pêşin: sêşem 26 Sefer Piştî Hîcretê(PH) 1, [[9'ê9ê rezberêîlonê]] [[622]]

* Roja pencan: duşem 1 Rebîûl evvel P.H. 1, [[13'ê13ê rezberêîlonê]] [[622]]

* Roja duwazdehem: duşem 8 Rebîûlevvel P.H: 1, [[20'ê20ê rezberêîlonê]] [[622]]

* Roja şezdehem: Înî 12 Rebîûl evvel p.h. 1, [[24'ê24ê rezberêîlonê]] [[622]]

* Roja bîst û şeşem: duşem 22 Rebîûlevvel p.h. 1, [[4'ê4ê kewçêrêçiriya pêşîn]] [[622]]

Her çiqas hîcret di [[9'ê9ê rezberêîlonê]] de destpêdike jî, destpêka texwîma hîcrî [[16'ê16ê tîrmehê]] 622an e.