Zimanê pehlewî yê eşkanî: Cudahiya di navbera guhartoyan de
Content deleted Content added
Parthavian (gotûbêj | beşdarî) Kurteya guhartinê tine |
Parthavian (gotûbêj | beşdarî) Kurteya guhartinê tine |
||
Rêz 1:
Zimanê pehlewî yê [[eşkanî]] - an jî zimanê pehlewanî an zimanê partî - zimanê gel, keyetî û xanedana eşkaniyan bû. Di dema 250ê berî zayînê heta sala 224 de li kêleka aramî wek zimanê fermî yê keyekseriya eşkaniyan hat bikaranîn û di dema [[Împeratoriya Sasanî|Sasani]]yan de dijîya û tê zimanê Sasanî ango zimanê farsiya navendî şûna wê girt.
=== Ziman û peywendî bi kurdiyê re ===
Ji zimannasên ewropayî yên navdar weke [[Jost Gippert]]<ref>* Jost Gippert: ''Die historische Entwicklung der Zaza-Sprache,'' in: ''Ware - Zeitschrift der Zaza-Sprache und Kultur'' 1996, Baiersbronn. Online: http://zazaki.de/deutsch/aufsaezte/gippert-entwicklung%20zaza.pdf</ref><ref>* Jost Gippert in Ferdinand Hennerbichler (2009): ''Die Kurden - Geschichte des kurdischen Volkes von Anfängen bis zur Gegenwart''</ref> yan jî Gernot Windfuhr<ref> Gernot Windfuhr: ''Kurdish Complex'', ''Personal Webpage of Ferdinand Hennerbichler'' (2011) http://www.hennerbichler.info/-kurdish-complex-.html</ref> hat nivîsîn ku [[Zimanî pallewîy eşkanî|'''zimanê pehlewanî''']] pêşrewê hemû zimanên îraniyên bakûr rojavayî ye wek [[Zimanê gîlekî|gilekî]], [[Zimanê talişî|talişî]], semnanî, [[Zimanê mazenderanî|mazenderanî]] û bi taybetî jî ji [[Zimanê kurdî|zimanên kurdî]]. Tê gotin ku piştî cihgirtina Pehlewaniyan (Eşkaniyan) li şûna [[Med û Medya|Medan]] li navenda Medan a [[Ekbatana]] ([[Hemedan]]a îro) ew ziman bandora xwe daye zimanên îraniyên bakûr rojavayî yên ku li nav wan de zimanên kurdî jî hene. Îro bi taybetî zimanê [[Zazakî|Kirmanckî/Zazakî]] li zimanê [[Zimanî pallewîy eşkanî|Pehlewaniya emperyala Eşkaniyan]] nêzîk e û pir wekheviyan nîşan dide.
Zimannas û zanyarê [[Mehrdad Izady]]<ref>M. Izady (1992): ''The Kurds: A Concise Handbook, Taylor & Francis Publishers''</ref> îdîa dike ku pê re, zimanê pehlewanî û xwe navê '''Pehlewan''', '''Pehle''', '''Pahla''' û hwd. li Kurdistanê hîna dijîn. Jê nimûneyek navê zimanê Feyliyan e ku bi eslê xwe û berê Îslamê wek '''Pehlî''' hat nasîn. Ji ber ku di alefbayê erebiyê de tîpê ''p'' tine ye, ji vê demê ve bo vê zimanê kurdî, ''Feylî'' hat gotin. Her wiha hat zanîn ku li [[Rojhilata Kurdistanê|Kurdistana Rojhilatê]] devereke bi navê [[Pahla]] heye ku tê de hîna Kurdên feylî û lekî dijîn.
| |||