|
'''Xurs''', li [[Qoser|Qosera]] [[Mêrdîn| Mêrdînê]] ji bona komek gundan tê gotin. Bi temami 12 gund in. Di hundirê [[newal|newalekê]] de rêzbûnerêz bûne. Her 12 gund jî [[aborî|aboriya]] xwe bi [[titûn|titûnê]] pêk tînin û titûna xursê gelek navdar e.
Gav a hûn ji navçeya Qoserê, bi tirimbêlên xursê bi rê dikevin, tirimbêl ber ê xwe dide ber bi hêla bakur ve û di sêrêka Mêrdîn re derdikeve... Yê ku nizanibin dibêjin qey wê tirimbêl wan bibe bajarê Mêrdîn. Lê dema dighêje ber "Ziraat'' okulu" (dibistana çandinîyê)çandiniye '' - ji çend salan virve êdî ew der wek tabûragurdana leşkerî hatîye veguhertin, wek tê zanîn, dewlet gelek kargeh û fabriqeyên bi vî rengî, ji xizmetêkar û barê girtîye û kirîye herêm û parastgeh a leşkerî-îcaîcar berê tirimbêlê bi hêla çepê ve di zîvire û ber bi çiyan ve di meşedimeşe...
Gund ê ku berê derdikeve pêşiya we bi xwe "'' gund ê [[Hecî Faris]] e" '' bi hêl a rojavayê başûr ê xwe bi li ser "'' herzem" '' an bi navekî din"şêx tajdîn"'' [[Şêx Tajdîn]] '' veye. Hecfaris'' [[Hecî Faris]] '' , li pal a sikur a qerraşan ava bûye. lê gund ê şêxtajdînŞêx Tajdîn, hîn ber bi jêr ve dimîne, dikeve zik ê newalê. Her wiha li qerax a çem ê xursê hatîye avakirinava kirin... (heger çewtî hebin, biborinbiborîn û ji kerem a xwe re sererastserêrast bikin)
Rê di ber Hecfarisji reHecî Faris rê dîsa bi hêl a çepê ve dizîvire, li daw a sikur a qerraşan di fetile, piştî qiyameyek kurt, îcaîcar ber jêre datê, di ser "ji '' boriya senteralê" re'' rê derbas dibe (berî ku ceryan ji kendav a kebanê were anîn, di binya gund ê Hemziyan re hilberîngeh a elektrikê hebû û bi ava wê boriyê di xebitî, lê piştî hatin a ji kebanê, îdin hate betalkirinbetal kirin, niha Xwedê zane wek gelek avahiyên herêmê bûye hêlîn a mişk û ma'ranmaran. . . ) Di vê navê de divê merev bêje ku li kuraya newalê çem ê Xursê û dehlên qeraxên çem xuya dibin. Piştî ku merev di çengoyekê re di zîvire û îcar ber ê xwe dide qiyame (berjore)yeke din, li mil ê çepê gund ê Hemziyan derdikeve pêşiya merev. JixweJi xwe avahiya van gundan bi gelemperî di yek tayî dene, ango xanî û avahî zor di şibin hev. Kevirên" '' şehkirî" '' berê bi kils û nikkarênikarê, van çend salên dawî bi perakêt û qûm û çimento hatine lêkirinlê kirin. . .
Li pêy Hemziyan îcaîcar piştî fitleke din merev dighêje [[Elîpaşa]]. . . ewEw jî li mil ê çep ê riyêreya dimîne. di vê navê de ji dûr ve Xursanavê, bi minareya mizgeft a xwe xuya dibe. her wiha hemû dehl, rez û çandiniyên zeviyan li ber çavan xwe radixin. Dar û berên [[zeytûn]], [[hejîr]], [[dilb]], [[kenêr]], [[behîv]], [[bihîvtalk]], [[guhîj]], [[teew]], [[guz]], [[mişmiş]], [[sipîdar]], [[helalk]], [[dêlî]] û [[mêwên rezan]], [[bîh]], [[qizwan]], [[beniştok]], [[berrû]], ber bi bilindahiya çiyan ve [[mazî]], [[encas]], [[xox]], [[hirmî]], [[sêv]] û hin curecûre darên din ku niha nayên bal a min newalê di xemilînin...
Ji gund ê HecîfarisHecî Faris heta bighê ElîpaşaElî Paşa, li herêmê wek" '' Xurs a jêrîn" '' tê bi navkirinnav kirin. Ji Xurs a navê re jî; ji ber ku li navbeyn a gundên jêr û jor e;" '' Xurs a navê" '' ango [[Xurs]] a ku li nava gundên Xursê dimîne hatîye gotin. Xurs a navê ;li ser panavekê ava ye û li ser du çeman e... Çemek jê ji hêl a gundên Xubaz tê, ji kaniya "eynmecnûn'' Eyn Mecnûn" dertê, çemê din jî ji Xurs a jor, ji ser ê kaniyê dertê. piştî merev Xurs a navê derbas dike; rê ber bi bakur ve dighêje herdu Xubazan. yek Xubaz a jêr, yek jî ya jorîn tê zanîn. bi hêl a çepêde rê îcaîcar li dorderûdor a kela şêxilqesir di fetile û dighêje gundik ê Çelebiyan. Merev wir jî derbas dike, îcaji îcar rê piştî" '' kevir ê idêska" '' dibe du şaxan; hêla rastê Meşkîna û HeftêxwehanHeftê xwe han, hêl a din jî dighêje gund ê İzêr. divê merev bêje ku di li ser pir a gundê ji izêr rerê du sê mal ava bûne. ji wê derê re jî di bêjin" '' Eyşibîb" ''... Ew rêya ku li binya Eyşibîb dîsa dibe du şaxan, şax ê çepê, diçe gund ê Bavina û yê rastê jî diçe dighêje Gund ê Izêr.
|
