Împeratoriya Hexamenişî: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Content deleted Content added
Addbot (gotûbêj | beşdarî)
B Bot: 2 girêdanên înterwîkiyê ên ku niha li ser Wikidatayê ne, jê bibe
BKurteya guhartinê tine
Rêz 1:
[[Wêne:File- Achaemenid Persian Empire ~480 BC.png|thumb|300px|Împeratoriya Hexamenişî (480 b.z.)]]
'''Hexamenişî''' anko '''Exmînî''' (herwiha di [[Tewrat]]ê û hin çavkaniyên din de de weke '''Medopersî''' tê zanîn)<ref>[http://www.bibletools.org/index.cfm/fuseaction/Topical.show/RTD/cgg/ID/6769/Medo-Persian-Empire.htm Medo-Persian Empire]</ref> (bi [[farisî]]: ''هخامنشیان'', bi [[înglîzî]]: ''Achaemenid Empire'') ([[559 b.z.]]–[[338 b.z.]]) navê [[împeratorî]] ya mezina [[netewe|neteweyên]] [[Îran|îranî]] bûye ko piştî herifyana desthilata pêştir ya neteweyên îranî, [[Med]] anko Mîdiyan, desthlata [[banî]] ya Îranê girt destê xwe. Demezrênerê Hexamenişiyan [[Kûrûş]] bû. Di dîroka kevin da ew emperatorî mezintirîn, xurttirîn û berfirehtirîn emperatorî bûye. Li deman demekê, desthilata wê li aliyê rojhilatê digehişt [[Afxanistan]] û [[Pakistan]]a niha, li aliyê Bakurê rojhilatê digehişt [[Asyaya Navîn]], li aliyê Bakurê Rojhilat digehişt peravên [[Deryaya Reş]], li rojava digehişt tevaya [[Anatolî]] û parek ji [[nîvgizirta Balkanê]], tevaya welatên rojhilata navîn mîna [[Îraq]], [[Sûrî]], [[Ordin]], [[Libnan]], [[Felestîn]], [[Israîl]], [[nîvgizirta Erebî]], [[Misir]] û parek ji [[welat|welatê]] [[Lîbya|Lîbyayê]]. Rûberê emperatorî ya Hexamenişiyan nêzî 7.5 milyon kîlometirên çargoşe bû.
 
Ev împeratorî wekî serhildanekê dijberî împeratorî ya Mîdiyan hat avakirin û bi qasekî xurt û bihêz bû ko du caran nêzîk bû tevaya [[Yewnana Kevin]] bigirt. Li dawiyê jî liser destê [[Îskenderê Mezin|Eskenderê Mekedonî]] herifya. Leşkirê Îskender paytextê Hexamenişiyan, [[Persepolîs]] anko [[Parse]] (bi farisî: تخت جمشید) şewitand.
 
== Çavkanî ==
{{Çavkanî}}
 
{{Commonscat|Achaemenids}}
{{kurt}}