|
'''Kevneşopî''', di jîyanêjiyanê de, ku jîyanêjiyanê li gor xalna zagonî dide bi rê ve birin a. Di jîyanêjiyanê de kevneşopî, bi demê re diafirê û dibe. JîyaneJiyane mirov ya demên berê di roja me ya î ro de, dibê kevneşopî. Mirov karê wê weke kevneşopîyê bi navkê. kevneşoûî, di temenê wê de [[Hizir]], [[aqil]], ([[Ahlaq]] rewîst) û hwd heya. Bi teybetîtaybetî, mirov karê bêje ku xal, zagon û destûrên civatiyê bi xwe re diafirêne. Wê mirov, çawa bijî, wê civak, xwediyê nêzîkatiyên çawa bê, wê cihê mirov di civatê de çawa bê, berpirsiyarîyênberpirsiyariyên mirov çîna di nav civate ku mirov di nav de ya û an jî jê ya û hwd, hemû xal bi xal di kevneşopîyê de tên kifşkirin.
Kevneşopî, hertimî bûya xalaka teybettaybet di demê de. Di roja me de jî, bahse "[[Modernîte]]"yê tê kirin. Modernîte bixwe jî, ji gelek aliyan ve kevneşopîyê bi nerîna xwe ya ku bi awayê wê re lê dinerê re dike temenê xwe de. Ahlaq, destûr û nêzîkatiyên civatê bi kevneşopîyê re diafir in û li ser lingan in.
==Dîroka kevneşopîyê bi pêşketina civakê re==
===Ûrf û adetên keseyetî û civatî===
Di jîyanejiyana civatî de, çand û nêzîkatiyên çandî hene. Bi devkî bê û bi nivîskî bê, li gorî ku jîyangerîjiyangerî û an jî serpêhatî hatina jînkirin tên ser ziman.
===Çand û kevneşopî===
==Kevneşopî û ol==
Ol, bi qasî ku xwediyê kevneşopîyakevneşopiya xwe bi demê re diafirê ya, ewçendî jî, ji kevneşopîyênkevneşopiyên civatî ên xalkê jî hizir û nêzkatiyên ku dike nava xwe de hene.
==KevneşopîyênKevneşopiyên jev cuda ku bûna Û jînbûna==
Herêm bi herêm, kevneşopîyênkevneşopiyên jev cuda diafir in. Bi wê re bi heman rengî mirov karê bêje, gelek xalk hatina û çûna bi demê re di dîrokê de. Her xalkê ku hatiya û çûya ziman û kevneşopî û çandaka wan ya li gorî jîyanjiyan û jîyandinajiyandina wan bûya.
==Dem bi dem kevneşopîyênkevneşopiyên ku hatina û buhurtina==
Bi demê re, car bi car li gor demê hin kevneşopî tên jîn kirin. Lê ji wê demê buhurin bû, êdî hin kevneşopîyênkevneşopiyên din diafir in û dijîn. Bi vê yekê re, mirov karê bêje ku her dem li gorî xwe kevneşopîyênkevneşopiyên wê ku ew wan çêdike bi jîyanejiyana civatî û ya mirovî re hene û wan dijî û li gor wan jîyandinjiyandin dibêt.
==KevneşopîyaKevneşopiya kurdan ên demên berê==
Kurd, dîroka wan ya demdirêj ku bûya, bi wê re, kevneşopîyênkevneşopiyên wan yên ku wan weke destûrên ku li gor wan jînbûna afirandina. Dem bi dem, guharin jî di wan de kirina. Lê bi awayekî destûrî bi kevneşopîyênkevneşopiyên xwe re bi hezar salan jiyina.
=== KevneşopîyênKevneşopiyên demên Hûrî û Mîtaniyan=== ▼===Kevneşopiyên demên Gûtiyan===
=== KevneşopîyênKevneşopiyên demên Lorî û QasîtîyanQasîtiyan=== ▼===Kevneşopiyên demên Qardoxiyan===
===Kevneşopiyên demên Mediya===
===Kevneşopiyên demên Şadadiyan===
===Kevneşopiyên demên Merwaniyan===
===Kevneşopiyên demên Ayûbiyan===
=== KevneşopîyênKevneşopiyên ji deme EyûbîyanEyûbiyan û heta deme me li Kurdistanê=== ▼== kevneşopîyênkevneşopiyên xalkên cihanê ên din ên cuda== ▼
Her xalkek, bi dîroka xwe ya ku jînkiriya û bi jîyanejiyana xwe ya ku buhurandiya re, xwediyê kevneşopîyna ku li gor wan dijî û li gor wan di rêya xwe de di jîyanêjiyanê de dimeşê ya. ▼▲===Kevneşopîyên demên Hûrî û Mîtaniyan===
===Kevneşopîyên demên Gûtîyan===
▲===Kevneşopîyên demên Lorî û Qasîtîyan===
===Kevneşopîyên demên Qardoxîyan===
===Kevneşopîyên demên Medîya===
===Kevneşopîyên demên Şadadîyan===
===Kevneşopîyên demên Merwanîyan===
===Kevneşopîyên demên Ayûbîyan===
▲===Kevneşopîyên ji deme Eyûbîyan û heta deme me li Kurdistanê===
▲==kevneşopîyên xalkên cihanê ên din ên cuda==
▲Her xalkek, bi dîroka xwe ya ku jînkiriya û bi jîyane xwe ya ku buhurandiya re, xwediyê kevneşopîyna ku li gor wan dijî û li gor wan di rêya xwe de di jîyanê de dimeşê ya.
{{Kurt}}
| 