Sedrenc: Cudahiya di navbera guhartoyan de
Content deleted Content added
B robot jêbirin: io:Shak-ludo (deleted) guhêrandin: ro:Șah (joc), ang:Blēobord, am:ሰንጠረዥ |
Kurteya guhartinê tine |
||
Rêz 5:
[[Wêne:Viswanathan Anand 08 14 2005.jpg|thumb|200px|Viswanathan Anand, qehremanê cîhanê yê sedrencê yê îro.]]
'''Sedrenc''' (ji [[sanskrît]] ''catír anga'', "ji çar parçeyan pêkhatî (anku, ji çar parçeyên leşkerî pêk tê: fîl, erebe, siwar û piyade)" <ref>[[Michael L. Chyet]]: Ferhenga kurmancî-înglîzî.</ref>, bi [[erebî]] û [[farisî]]: ''shatranj'') [[kişik]], [[şetrenc]] an jî [[şaxmat]] lîstikeke gelek kevn a ku ji Hindistanê hatî di sedsala şeşan de ji aliyê [[faris]] û [[ereb]]an ve li Kurdistan û Ewropayê hate belavkirin. Ev lîstik ji bo du kesan e û her yek ji yarîkeran bi 16 [[kevir]]an li ser texteyekî çargoşe dilîzin.
Sedrenc, li [[Kurdistan]] di dema [[Medîya]] de di sale b.z. 588 û hwd de hat kifşkirin. Di wê demê de, yekî ku kal, weke dîyarî, ku di deme ku herkesek dike ku diyeriyekê bide key, ew jî, tê û wê diyarî key dike. Piştre key, ku herê dike êdî wî kalî jî li qasra xwe radigirê heta ku ew li jîyanê dimêne. Piştre li Kurdistanê, weke kevneşopîyekê di domê. Lê î ro, di çerçova cihanê de bûya listikeka aqil. [[Mîrê bota]], di deme [[Mem û Zîn]]ê de, dileyizê. [[Ahmedê Xanî]], wê dihêne ser ziman.
Sedema vê lîstikê ev e ku yarîkerek şahê yarîkerê din kiş bike heya ku şah nekaribe bi cih bike. Lê belê, koka lîstikê pir remzî ye: şerê di navbera yê spî û yê reş de, ronahî û tarî, roj û şev...
| |||