Pergal: Cudahiya di navbera guhartoyan de

koma endaman, wekî; koendama bergiriyê, koendama herîsê, koendama mîzê
Content deleted Content added
Rûpela nû hate tomar kirin
(Cudahî nîne)

Guhartoya 14:06, 28 çiriya pêşîn 2009

Pergall (we Éngilísí: system) deseyg le terekerkéyl (félúinfí'alel) ya bewendeli serwexuwe'se ke gishkíg hewparce durus ken.

Watey yé "gishki hewparce" her wehaysh tuwaníd erra níshan danini yé dese le rabiteyl we kar bíyed.

Zemíney lékúlíni zanistane le barey pergall we ey beshele teqsím búd: téorí pergall, fermannasí, pergalleli júlla, ú pergalleli améte. Físhtiri pergallel ey taywetmendíyele dírín:

Pergallel binar dírin, ú ey binare we lay beshegan ú cúnayetí terkíbyan te'ríf bíye.
Pergallel akar (reftar) dírin, ke ey akare serúkar díríd we nawdadegan (wúrúdígan), derdadegan (xurujígan), ú shíwey perdaxt kirdini nawdadegan.
Pergallel taywetmendíg ewtir dírin ke birítí ye le rabite ú étesal le naw beshegani jurwajuryan: naw-étésali.

Wishey pergall mumkin e we desey résa ú qanunegan yé hukumetísh, ke akari ew hukumet te'ríf ken, biwetgíd.


Wateyli Pergall

Muhít ú merzegan: téorí pergall dinyay íme júri pergallíg diwíníd. Íme tuwanímin yé pergall we shinasíni merzeganí wína (tesewur) bikeymin. Ey yaní íme baye hellwijharímin (intixab bikeymin) ke kam bewendel le naw pergallege bún ú kam le deri pergall. Duma ey kare íme tuwaním modél erra peragllege píshníyar bikeymin ú wey rewishe akareganí píshwíní bikeymin.

Pergalleli sirúshtí ú deskirdi ayim: le dinya her du juri ey pergallele vujud dírin.

Pegalli walla: yé pergalli walla me'mulen wegerd heníg bewendel le muhít ewana tereker (fe'lúinfi'al) keyd.

Perdaxt kirdin ú perdaxti teregúrandin: yé pergall tuwaníd juri yé perdaxtgeri teregúrandinísh kar bikeyd.

Jhírpergallel: yé jhírpergall birítí ye le cend onsor ke we xuweyan pergallíg durus ken, ú le watey bantir beshígin le pergallíg gewretir.

Jureli Pergall

Pergall jureli jurwajur díríd: pergalli zínig, pergalli kakeshaní, pergalli awúrí, pergalli xuweretawí, pergalli ferhengi, ú ewantir.