Mehmûdê Kurdî
Mehmûdê Kurdî yan jî Mehmûd îbn Kurdî hunermendekî kurd ê ku di sedsala 15an de jiyaye. Wî gelek berhem çêkirine, lê hemû li derveyî Kurdistanê ne, bûne alavên muzeyên Brîtanî û Victoria û Albert li Londonê û muzeya Ermîtaj a Sankt Petersburgê.[1][2] Li Brîtanyayê weke Mahmud the Kurd tê naskirin, di nava ereban de jî wek Mahmud al-Kurdi.
Mehmûdê Kurdî | |
|---|---|
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre |
Jiyan û kar biguhêre
Mehmûd wekî yek ji damezrînerên şêwazek hunerî tê hesibandin ku ji hêla dîroknasên hunerê ve wekî Veneto-Saracenic (Wênîsî-Îslamî) tê binavkirin.
Berhemên Mehmûd çend jêr-komên stîlîstîk dihewîne, yên ku di nav wan de pir caran bikaranîna şeklên ewropî bi hev re bi şêwazek nû ya xêzkirina zîv a xêzkirî ku şêwazek neadetî ya erebeskiyê nîşan dide. Xemilandina wan pêwendiya xwe bi metalên ku di heman serdemê de ji bo xanedana Tîmûriyan li Asyaya Navîn û rojhilatê Îranê û mîrên Memlûk ên Misir û Sûriyê hatine çêkirin, nîşan dide. Li gorî Tahera H. Tajbhai "sêwiranên wî yên jêhatî dike ku şêwaza wî tavilê were nas kirin, û wî wekî yek ji pîşesazên pêşeng ên Veneto-Saracen nîşan dide. Stîla wî şêwaza nû ya nû pejirand û di heman demê de hêmanên kevneşopiya Memlûk diparêze."
Cihê kargeha Mehmûd tê nîqaşkirin. Tê bawer kirin ku ew koçî Wênîsê bûye û li wir jiyaye û di nîvê duyemîn ê sedsala 15an de atolyeyek ava kiriye û karê metalên rojhilatî kiriye Wênîsê. Lêbelê, hin lêkolîner li ser teza ku hunermendên misilman li Wênîsê kar kirine, pirs kirine. eşyayên xwe li welatên xwe hildiberandin û dişandin Ewropayê. Ji ber vê yekê, du teoriyên din ên alternatîf li ser şêwaza xebata Mehmûd têne pêşniyar kirin, hin lêkolîner destnîşan dikin ku xebata wî ji axa Aq Qoyunlu ya li rojhilatê Anatolyayê an jî rojavayê Îranê ye. Hinên din îdia dikin ku tu delîlên dîtbarî ji bo girêdana di navbera homologên Veneto-Saracenî û Îranî an Aq Qoyunlu de tune ne, û ew xebata wî li Siltanata Memlûk li Misir an Sûriyê bi cih dikin.
Tenê 13 tişt, ku 12 ji wan navê wî yê tam û yek jî bê Nisba (Kurd) e, sax mane. Ew li Muzexaneya Brîtanî, Muzeya Victoria û Albert li London û Muzeya Hermitage li Sankt Petersburgê têne girtin. Wî bi gelemperî navê xwe li ser berhemên xwe yên bi tîpên erebî û latînî bi "mu'allim mahmud al kurdî" îmze dikir, ku tê wateya: Hoste Mehmûdê Kurd.
_-_Walters_54527.jpg)
_-_Walters_54527_(2).jpg)