Greta Tintin Eleonora Ernman Thunberg, yan jî bi kurtasî Greta Thunberg[1] (z. 3 kanûna paşîn 2003) çalakvaneka jîngehê a swêdî ya ku kampanyaya wê ya li ser guherîna seqayî ya dinyayê nasîneke navnetewî wergirtî ye.

Greta Thunberg
Greta Thunberg Adara 2020an
Navê rastî
Greta Tintin Eleonora Ernman Thunberg
Jidayikbûn3 Çile 2003
Stockholm Swêd
PîşeÇalakgera avûhewayê (Aktîvîst)
Dê û bav
biguhêreBelge
Çalakvana swêdî Greta Thunberg (2018)

Jînenîgarî biguhêre

Çalakvana Swêdî Greta Thunberg di 3 Çile 2003 de hate dinê. Greta Thunberg yek ji du keçên bavê lîstikvanek swêdî û dayikek stranbêja opera ya navdar li cîhanê ye. Greta Thunberg ku bi "greva dibistanê ya ji bo avhewayê" ve karî bala medyayê bikişîne, ji temenek pir ciwan ve bi têgehên guherîna avhewa û germbûna global re mijûl dibe. Dema ku ew 11 salî bû depresiyon, çalakvanê ciwan di wê demê de dev ji xwarin û axaftinê berda. Tenê dema ku bi tevahî hewce be diaxive, Greta bi sendroma asperger, celebek otîzmê hate teşhîs kirin. Greta Thunberg ji hêla kovara Time ve wekî 25 ciwanên herî bibandor ên sala 2018an hate hilbijartin.[2]

Greta Thunberg ku bi gotinên xwe yên li ser guherîna avhewa di Civîna Avhewa ya Neteweyên Yekbûyî COP24 de hate bibîranîn, ji siyasetmedaran re wiha got: "Ger hûn wisa tevbigerin, hûn ê têk biçin. Heke hûn têk biçin, hûn ê di dîroka mirovahiyê de wekî ya herî xirab werin bîranîn."

Çalakiyên wê biguhêre

Boykotkirina dibistanê, Greta di destpêkê de di çalakiyên xwe yên li ber Parlamena Swêdê de bi tenê bû. Di roja Înê dibistan boykot dikir. Lêbelê, roj bi roj, hevalên Swêdî dibistan şikandin û dest pê kirin ku ji bo avhewa werin ba hev û piştgirî bidin Greta. Bi demê re, tevgerê sînorên Swêdê derbas kir, û bi qasî 70,000 xwendekar li 270 bajarên cîhanê beşdarî çalakiya "ji bo pêşerojê roja înê" bûn.

 
Wêneyek Greta Thunberg li ber derê parlamena Swêdê

Axaftina Davosê , Greta li Davos, Swîsre ku Foruma Aborî ya Cîhanî lê hatibû li dar xistin. Wî rêber û karsaz hişyar kir ku serfiraziya wan a darayî dê paşeroja pêşeroja Cîhanê xerc bike. Di axaftina xwe ya Dawosê de di dawiya Çile de, wî got: "Ez dixwazim ku hûn tirsa ku ez her roj hîs dikim hîs bikin. Ez dixwazim ku hûn tevbigerin, mîna di demên krîzê de. Mîna ku mala we dişewite… Ji ber ku ew çi be ev jî ev e."

Vîdeoya axaftina Greta Thunberg ya civîna Forma Aborî a Cîhanê li bajarê Davosê

Çalakiya li ber parlamena Swêdê, Greta Thunberg di havîna 2018an de li ber derê parlamena Swêdê dest pi çalakiyek kir. Ji hêla pêlên germê ve li Ewropa, di demsala havîna herî germ de ku di zêdeyî 250 salan de hatî tomar kirin, derbas bû. Thunberg ji bo guherîna avhewa li ber Parlamena Swêdê wekî bersiv çalakî kir. Thunberg, ku daxwaz kir ku hikûmeta swêdî gazên karbonê kêm bike, ji 20ê tebaxê heya hilbijartinên giştî yên Swêdê di 9ê Îlona 2018an de neçû dibistanê û her roj, li gel perê Skolstrejk för klimatet (Greva Dibistanê ji bo Avhewayê), li ber Parlamenê lidarxist.

 
Wêneyek ji axaftina parlemena Ewropayê

Axavtina civîna yekbûyî ya neteweyî, Greta Thunberg di xîtabî siyasetmedarên ku li Polonya civiyabûn da ku li Civîna Avhewa ya Neteweyên Yekbûyî COP24 biryarên li ser guherîna avhewa bidin: wiha akivî "Heke hûn wisa tevbigerin, hûn ê têk biçin. Heke hûn têk neçin, hûn ê di dîroka mirovahiyê de wekî ya herî xirab werin bîranîn."

Çavkanî biguhêre

  1. ^ "The 2019 Makwan Prize is awarded to Greta Thunberg". www.everyonegroup.com. Ji orîjînalê di 31 tebax 2019 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 17 kanûna paşîn 2020.
  2. ^ Sade, Gizem (11 kanûna pêşîn 2019). "TIME dergisinin yılın kişisi seçtiği Greta Thunberg kimdir?". euronews (bi tirkî). Roja gihiştinê 9 çiriya pêşîn 2020.