Birik

Demar , birik an eseb (îng: nerve), yekîniyeke binyatiye ji pir xaneyên demar peyda dibe di sîstema demar (birikan) di laşê mirov, bi taybetî, ku seh yan his di beşên bedenê de ji mêjî transport dike. Bi riyê demar mirov, ajal û caneweran bi êşê û sehkirinên din dihise.

Birik (zer)

Şayes û erka demar

demar kelexê ku bi pevguhastina infermasyonê (agadariyê) dirabe. Du texlîtên xaneyên demarî hene. Demara navendî yê laşê gewr, ku ew jî mêjî ye. xaneyên demari yên din laşê sipî, ku ew jî ra ne.

Hemû endamên û tevayiya laşê mirovî aloz ji her çar texlîtên kelexan bi hev re çêdibe. Karûbarê endaman jî pir aloz e. Pir endam (organ) bi hev re kardikin û sîstêmeke organî çêdikin. Koma hemû endaman an organan bi hev re organizmê mirov, yan jî laşê mirovî çêdikin, yê ku tevlî aloziya xweyî herî mezin, dîse yekîtiyeke necêkirî bi dinya dora xwe re çêdike. Koma hemû parçeyên laşê mirov û bertekiya (reaksyon) wan, ya zû bi guhertina dinya hawîrdorî xwe ve, bi du sîstêman tê ajotin. Sîstêma pêşî kevnare ye û ew hêdî hêdî kardike. Ew jî bi taybetî bi afirandina hin hormonan pêktê. Sîstêma din nûtir e û zû kardike. Ew jî bi mêjî, ra û hesteyan (hesteyê dîtinê, bihîstinê, hingavtinê, behnkirinê û çeştinê) pêk tê.

Çavkanî

• Anatomiya Bedena Mirovan, (Hüseyin Bektaş) û Gîyanê mirovî, (Ezîz Reşîd Akreyî).

Girêdanên derve

Li Wikimedia Commons medyayên di warê Birik de hene

 Wîkîferheng: demar – Mane, etîmolojî, werger û bêhtir