Artêşa Komarî ya Îrlendî

Artêşa Komarî ya Îrlendayî (IRA) yek ji pirr tevgerên çekdar ên Irelandyê ye. Di 20 û 21ê sedsalê de nezirî komaritî ya Îrlendayî kirî û bi baweriya serxwebûna giştî ya Îrlendayê bûn. Bi taybetî bo gihiştina armancên siyasî bi baweriya pêwistiya dijwariya çekî ya siyasî dijî dagirkerê bû.

Yekemîn bikaranîna gotina "Artêşa Komarî ya Îrlendayî" li êrîşên Fêniyanî li dij zevî, bajar û qeleyên Britanî di dawiya 1700 û 1860ê de tê dîtin. Artêşa Komarî ya Îrlendayî ya resen ji aliyê Irish Volunteers yên ku beşdarbûna refên artêşa Britanî ji bo cenga cihanî ya yekem ê red kir di sala 1917ê de, her wiha jî ji aliyê Artêşa Welatiyên Îrlendayîyê û ên din ve hat dariştin. Di dema cenga serxwebûna Îrlenda yê artêşa Komara Îrlendayê bû ku ji aliyê Dáil Éireann di sala 1919ê de hat ava kirin. Hin Îrlendayî gotûbêjên rêkxistinên nû nîqaş dikin ku ji xwe dibêjin bi xwe cîgirên IRAya resen, ango "IRA ya kevin" bin.