Şablon:GH/2017/11
Rewteka pêlpêlokî an jî tezûya pêldar (bi îngilîzî: Alternating current), rewteka karebayî ye ku fireyî û berekê wê wek vedorî tê guhartin. Pêla ku herî pir tê bikaranîn pêla sînusê yê.Temamiya pêlan bi vedora elektronîk ve karin di nav xwe de ji hev re dabigerin. Ev veguherî di vedorê de bi bargegir (kondensor), diyod û roleyê tê dagerandin. Hêza AC bi giştî di pîşesazî û xaneyan de tê bikaranîn. Di şandina enerjiyê ku li santralan tê hilberandin de jî AC tê bikaranîn.
Mirovê herî pêşîn ê ku bi AC re xebitiye William Stanley e. Lê belê AC a ku bi rewşa îroyîn tê bikaranîn wek pêşîn ji aliyê Nikola Tesla ve sala 1886an de dest pê hilberandinê bû. Pişt re Tesla patenta xwe ji George Westinghouse re firoştiye. Di wan salan de Lucien Gaulard, John Dixon Gibbs, Carl Wilhelm Siemens û hin zanyar jî di vî warê de xebat kirine.Santrala pêşîn a ku bi armanca endustriyî tezuya elektrîkê ya sê fazî hilberandiye, di sala 1893an de ji aliyê Almirian Decker ve di santrala hîdroelektrîkê ya Mill Creek a ku li Kalîforniyayê de hatiye damezirandin. Sîstema ku Decker sêwirandiye sîstemeke 10.000 voltî û sê fazî bû. Rewteka pêlpêlokî dawiya sedsala 19an û serê sedsala 20an de dest bi bikaranînê bûye. (bêhtir…)