And
(Ji Çiyayên Andê hat beralîkirin)
And, Çiyayên Andê, Rêzeçiyayê Andê (spanî: Cordilleras de los Andes) navê rêzeçiyayên li seranser rojavayê parzemîna başûrê Amerîkayê dirêj in e. Dirêjtirîn rêzeçiyayê erdê ye. Dikevin tixûbê heft welatan.
Taybetiyên wê
biguhêreJi bakur berî bi başûr dirêj in. Dirêjiya wê 7.000 km, berayiya wê 200-700 km ye. Kêmzêde bilindahiya wê 4.000 m ye. Lûtkeya wê ya herî bilind li Arjentînê ye, Aconcagua. 60 milyon sal berê ava bûne.
Lûtkeyên Andê yên sereke
biguhêre- Huascarán 6.768 m (Perû)
- Alpamayo 5.947 m (Perû)
- Nevado Yerupajá 6.634 m (Perû)
- Nevado Illimani 6.483 m (Bolîvya)
- Cerro Torre 3.133 m (Arjentîn)
Volkanan
biguhêreDi bilindahiya 6.882 m de Monte Pissis (Arjentîn) û 6.887 m de Ojos del Salado (Şîle), hin ji volkanên wê yên sereke ne.
Volkanên aktîv
biguhêre- Cotopaxi 5.897 m (Ekuador)
- Tungurahua 5.016 m (Ekuador)
- Pichincha 4.784 m (Ekuador)
- Villarrica, 2.840 m (Şîle)
Volkanên ne aktîv in
biguhêre- Llullaillaco 6.723 m (Arjentîn û Şîle)
- Nevado Coropuna 6.426 m (Perû)
- Ubinas 5.675 m (Perû)
- Chimborazo 6.310 m (Ekuador)
- Osorno 2.652 m Şîle
- Sierra Nevada de Lagunas Bravas 6.127 m (Arjentîn û Şîle)
- Lanín, 3.747 m (Arjentîn)
- Uturunco 6.010 m (Bolîvya)
- Licancabur 5.921 m (Bolîvya)
- Misti 5822 m (Perû)