Zayendîtî di îslamê de

Zayendîtî di îslamê de pir caran mijarek e ku tê tabûkirin, her çend zayendî parçeyek girîng a jiyan û xwezaya mirovan be jî. Nêrîn û qanûnên derbarê zayendîtiyê di Îslamê de bi giranî li ser Quran, gotinên Muhammed (hedîs) û hukmên rêberên olî (fetwa) hatine destnîşankirin ku çalakiya seksî tenê bi têkiliyên zewaca di navbera jin û mêran de vedihewîne.[1][2] Digel ku pir kevneşopî bextiyariyê teşwîq dikin, hemî jî di derheqê têkiliyên di navbera zayendan de temûzek hişk, nefsbiçûk û nepenîtiyê teşwîq dikin, û destnîşan dikin ku nêzîkbûna wan a ku di hundurê Îslamê de tê dîtin bi piranî ji bo zewacê veqetandî ye. Ev hesasiyeta li hember cudahiya zayendî, veqetandina zayendî û nefsbiçûkiya li derveyî zewacê, di aliyên girîng ên îroyîn ên Îslamê de, wek şirovekirina cil û bergên îslamî û dereceyên cudabûna zayendî, tê dîtin.[3]

Melayek ku şîretên cinsî dide. Ji Khamsa ji hêla Atai (Walters MS 666). Ev nîgara ji destnivîsa Walters W.666 nîşan dide ku muftîyek, giliyek ji dayikekê bihîstiye ku zavayê xwe nikare zewaca xwe bi keça xwe re biqedîne, şîretên cinsî dide, ji sedsala 17an.
Ikonek ku peymana îmzekirina di navbera Muhammed û Keşîşxaneya Saint Catherine de nîşan dide, ya ku destûr dide zewaca nav-olan di navbera misilman û xiristiyanan de, wekî ku di Aştîname ya Muhammed de hatî nîqaş kirin.
Teswîrkirina sûka koleyan a sedsala 13-an li Yemenê, ku dibe ku hevjînan lê bikirin

Di Îslamê de, qedexeyên li dijî seksê derveyî zewacê bi hêz in û çalakiyên seksî yên zewacê jî mijarên naskirî ne.[4][5] Zewac tekane têkiliya zayendî ya destûr e û di Quran û hedîsan de wekî evîna xurt û nêzîkbûnê tê binavkirin. Ji bo kontrolkirina zayinê bikaranîna kontra ducaniyê destûr e. Kiryar û tevgerên wek hin kurtaj û hevzayendî ji aliyên serhişkên olî ve têne qedexekirin[6], her çiqas di rastiyê de civak seksê ya beriya zewacê bi dizî bijî.

Perspektîf û hukmên zanistên îslamî yên li ser zayendîtiyê wekî hiqûqa zayendî (bi erebî: الفقه الجنسی[a]) an jî hiqûqa zewacê (bi erebî: فقه النكاح[b]) têne kod kirin, ku her du jî di heman demê de pêkhateyên hiqûqa malbata îslamî, hiqûqa zewacê ya îslamî jî hene.[7][8][9][10][11]

Çavkanî biguhêre

  1. ^ G. Hussein Rassool: Islamic Counselling: An Introduction to theory and practice, sal 2015
  2. ^ Ali, Kecia (2016). Sexual Ethics and Islam: Feminist Reflections on Qur'an, Hadith, and Jurisprudence (bi îngilîzî). Simon and Schuster. ISBN 978-1-78074-853-5. Roja gihiştinê 26 gulan 2020.
  3. ^ Shah, Saeeda (2015). Education, Leadership and Islam: Theories, discourses and practices from an Islamic perspective (bi îngilîzî). Routledge. r. 96. ISBN 978-1-135-05254-6. Roja gihiştinê 26 gulan 2020.
  4. ^ Dr. Shahid Athar. "Sex education, teenage pregnancy, sex in Islam and marriage". /www.islam-usa.com. Ji orîjînalê di 15 hezîran 2015 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 13 hezîran 2015.
  5. ^ "Sunnah of the Wedding Night". 15 adar 2008. Ji orîjînalê di 17 adar 2015 de hat arşîvkirin.
  6. ^ Simon, Rita James; Brooks, Alison (2009). Gay and Lesbian Communities the World Over (bi îngilîzî). Rowman & Littlefield. r. 17. ISBN 978-0-7391-4364-3. Roja gihiştinê 26 gulan 2020.
  7. ^ Mallat, Chibli; Connors, Jane Frances (1990). Islamic Family Law (bi îngilîzî). Brill. rr. 55, 58, 60, 62, 63, 64. ISBN 978-1-85333-301-9. Roja gihiştinê 26 gulan 2020.
  8. ^ Cohn-Sherbok, Dan; Chryssides, George D.; El-Alami, Dawoud (2013). Love, Sex and Marriage: Insights from Judaism, Christianity and Islam (bi îngilîzî). Hymns Ancient and Modern Ltd. rr. XX, 88, 182, 196. ISBN 978-0-334-04405-5.
  9. ^ Khan, Muhammad Aftab (2006). Sex & Sexuality in Islam (bi îngilîzî). Nashriyat. r. 296. ISBN 978-969-8983-04-8. Roja gihiştinê 26 gulan 2020.
  10. ^ Warren, Christie S. (2010). Islamic Criminal Law: Oxford Bibliographies Online Research Guide (bi îngilîzî). Oxford University Press, USA. rr. 10, 11, 12. ISBN 978-0-19-980604-1. Roja gihiştinê 26 gulan 2020.
  11. ^ Zia, Afiya Shehrbano (1994). Sex Crime in the Islamic Context: Rape, Class and Gender in Pakistan (bi îngilîzî). ASR. rr. 7, 9, 32. ISBN 978-969-8217-23-5. Roja gihiştinê 26 gulan 2020.