Riwekên xemlê ji riwekên ku mirov bo xemlê çandiniya wan dikin re tê gotin. Şaxekî sereke yê bexçevanîyê ye. Riwekên xemlê di bexçe, zevî, guldank, kolan, akvaryûm (masîdank) ûêd de tên çandin. Çi devî, çi darokî, lavlavk (leflefok), zilî, dar, kefzer, çi jî giha ne.

Hortence (Hydrangea)

Riwekên xemlê hobiya gelekan e. Mirov tenê yan bi hevalan, biliyê çandinê dibin. Ji ber ku li Kurdistanê nêzîkê 100 sal in, aramî nîne, daristan hatine rûxandin û aboriya gel xirab bûye, kêm kes bi vê hobiyê dema xwe derbas dikin. Li cihên ku hinekê aborî baş e, kurd mal, şaneşîn, bexçe û xozanên xwe bi kulîlk û riwekên din ên xemlê, kok dikin.

Riwekên xemlê bi giştî di van kategoriyan de tên rêzkirin:

Gihahaş an riwekên guldankê biguhêre

Riwekên guldankê mal, salon, bûro û kargehan dixemilînin. Standardiyeke wan nîne, çi giha ne, çi jî dar. Du pîvanên wê hene, divê ziyanê nedin hundirê malê (bêhnên nebaş, alerjî hwd) û ne pirr mezin nebin ango li cihê çandin bên. Ew jî di nava xwe de wiha tên bikategorîkirin:

Riwekên kulîlkdar biguhêre

Riwekên bo kulîlkên wan di guldankan de tên çandin. Bo mînak:

Riwekên kesk an ên bo pelên wên tên çandin biguhêre

Bo mînak:

Riwekên lat û şaneşînê biguhêre

Bi mînak:

Riwekên di guldankên mezin an distan de tên çandin biguhêre

 
Baqek ji gul, frezya, gerbera, Zantedeschia

Kulîlkên diyarî, cejn û pîrozkirinê biguhêre

Bo mînak

Riwekên glover û girêkî biguhêre

Deviyên xemlê biguhêre

Çîmenên sûsê biguhêre

Riwekên darokî biguhêre

 
Gul li Nordsternpark Gelsenkirchen
 
Rhododendron li goristanekê

Hin ji deviyên sûsê biguhêre

Darên xemlê biguhêre

Çend mînak:

Girêdanên derve biguhêre