Wîkîpediya

Gaston Leroux

Gaston Louis Alfred Leroux ( jdb. 6ê gulana 1868 li Parîs; m. 15ê nîsana 1927 li Nice rojnamevan û nivîskareke fransayî bû ku di cîhanê de bi taybet bi romana xwe Le Fantôme de l'Opéra ( Spêleyê operayê) navdar bû.

Gaston Leroux
Navê rastî
Gaston-Alfred-Louis Leroux
JidayikbûnParis, Fransa
MirinNice,Fransa
PîşeNivîskar, Rojnamevan
Zimanê nivîsinêFrensî
Netewe Fransa
biguhêreBelge

Jiyan biguhêre

Piştî rojên dibistanê li Normandiyê, ew ji 1886 ta 1889 li Parîsê dadnasiyê xwendiye. Dûv re jî ew ji bo rojnameyên cihêreng nivîsand û di sala 1887 de kurteçîroka wî ya yekem derket. Piştî ku perwendîş bû, ew çend demek bû wek dadnas xebitand heya ku dildariya wî ji bo nivîsandinê hatiye saz kirin.

Leroux dest bi xebata xwe wek rexnegirê şanoyê û nûçegîhanê polisyeyê ji bo "L'Écho de Paris" xebitand û gotarek hestiyar jê re kir ku bi rojnameya navdar "Le Matin" re kar bike. Di navbera 1896 û 1906 de wî wek nûçegihan li gelek welatên Ewropa, Afrîka û Asyayê geriya, û raportajên wî yên dilşewatî ewî zû navdar kir. Di nav tiştên din de, ew li ser şerê Rusî-Japonî û xirecirên li Odessa û St. Petersburg û li Marokoyê ragihand.

Di sala 1907 de wî biryar da ku dev ji xebatên xwe yên rojnamevaniyê berde û tenê xwe ji nivîsandina romanan re kir. Di heman salê de "Raza odeya zer" hat weşandin, klasîkek wêjeya fransî ya polisyeyê, ku di odeyek girtî de derbar dibe. Di vê û şeş pirtûkên din de detektîv nûçevanê ciwan Joseph Rouletabille e. Rêzeya duyemîn li ser Chéri-Bibi jî girêdayî jenra polisye ye.

Berhema wî ya herî navdar heya niha "Le Fantôme de l'Opéra" ji sala 1910an e, ku ji wî re hat sehkirin ji seredanek di binhêlên jêrzemîn ên Operaya Parîsê de. Lêbelê, serfiraziya mezin a çîrokê tenê bi adaptasyona fîlmê hollywoodî ya 1925an dest pê kir û heya îro jî berdewam dike, ji her tiştî ji ber adaptasyona muzîkalî ya ji hêla Andrew Lloyd Webber.

Wekî din, Leroux her dem şanonameyan ji bo şanogehê nivîsandibû, lê ew tenê dema ku berhemên wî li Fransayê fîlimandim ew dest pê kir ku bala xwe liser pîşesaziya fîlimê de kişand. Di sala 1916an de ew fîlmnameya xwe ya yekem nivîsand ku cîranê wî René Navarre, lîstikvanek berê ya Fantômas, hilberand û bi wî re jî xebata xwe domand. Bi wî û çend kesên din re ew di 1919an de pargîdaniya xwe ya fîlimê damezrand, ku ew di sala 1922an de ji ber nakokiyan derket.

Ew heta mirina xwe berdewamî bi nivîsandina romanan kir.

Berhemên wê biguhêre

Serpêhatiyên Rouletabille biguhêre

  • 1907 - Le mystère de la chambre jaune (wergerandina îngilîzî: The Mystery of the Yellow Room, 1907; Rouletabille and The Mystery of the Yellow Room, 2009, translated by Jean-Marc Lofficier & Randy Lofficier, ISBN 978-1-934543-60-3)
  • 1908 - Le parfum de la dame en noir (wergerandina îngilîzî:  : The Perfume of the Lady in Black, 1908)
  • 1913 - Rouletabille chez le Tsar (Rouletabille and the Tsar;wergerandina îngilîzî: : The Secret of the Night, 1914)
  • 1914 - Rouletabille à la guerre (Rouletabille at War) consisting of
    • Le château noir (The Black Castle wergerandina îngilîzî: : The Slave Bangle, 1925; The Phantom Clue, 1926, translated by Hannaford Bennett)
    • Les étranges noces de Rouletabille (The Strange Wedding of Rouletabille; :wergerandina îngilîzî: The Sleuth Hound [UK], 1926; The Octopus of Paris [US], 1927, translated by Hannaford Bennett)
  • 1917 - Rouletabille chez Krupp (wergerandina îngilîzî:  : Rouletabille at Krupp's, 2013, by Brian Stableford, ISBN 978-1-61227-144-6)
  • 1921 - Le crime de Rouletabille (The Crime of Rouletabille)
  • 1922 - Rouletabille chez les Bohémiens (Rouletabille and the Gypsies)

Chéri Bibi biguhêre

  • Première Aventures de Chéri-Bibi (1913,wergerandina îngilîzî:  : The Floating Prison [UK] and Wolves of the Sea [US], 1923)
  • Chéri-Bibi et Cécily (1916,wergerandina îngilîzî: : Missing Men: The Return of Cheri-Bibi [US], Cheri-Bibi and Cecily [UK], 1923, translated by Hannaford Bennett)
  • Nouvelles Aventures de Chéri-Bibi (1921,wergerandina îngilîzî:  : Part I - The Dark Road, 1924; Part II - The Dancing Girl [UK], Nomads of the Night [US], 1925)
  • Le Coup d'État de Chéri-Bibi (1926,wergerandina îngilîzî: The New Idol, 1928)

Romanên din biguhêre

 
Wêneya Lon Chaney di fîlma : The Phantom of the Opera (1925)
 
Postera adaptasyona fîlma Balaoo di sala 1913an de
  • La double vie de Théophraste Longuet (1903, wergeranda îngilîzî:  : The Double Life, 1909 [unsigned expurgated translation]; The Man with the Black Feather, 1912, the latter only translated by Edgar Jepson)
  • Le roi mystère (1908)
  • Le fauteuil hanté (1909, wergerandina îngilîzî: The Haunted Chair, 1931)
  • Un homme dans la nuit (1910)
  • La reine de Sabbat (1910,wergerandina îngilîzî:  : Part I as The Midnight Lady [UK], 1930; Part II as The Missing Archduke [UK], 1931)
  • Le fantôme de l'Opéra (1910,wergerandina îngilîzî:  : The Phantom of the Opera, 1911)
  • Balaoo (1911,wergerandina îngilîzî:  : Balaoo, 1913)
  • L' épouse du soleil (1912 wergerandina îngilîzî: : The Bride of the Sun, 1915)
  • La colonne infernale (1916)
  • Confitou (1916)
  • L' homme qui revient de loin (1916) wergerandina îngilîzî: : The Man who Came Back from the Dead, 1916)
  • Le capitaine Hyx (1917,wergerandina îngilîzî:  : The Amazing Adventures of Carolus Herbert, 1922, translated by Hannaford Bennett)
  • La bataille invisible (1917,wergerandina îngilîzî: The Veiled Prisoner [UK], 1923, translated by Hannaford Bennett)
  • Tue-la-mort (1920,wergerandina îngilîzî:  : The Masked Man, 1929)
  • Le coeur cambriolé (1920, wergerandina îngilîzî:  : The Burgled Heart, 1925; The New Terror, 1926)
  • Le sept de trèfle (1921)
  • La poupée sanglante (1923,wergerandina îngilîzî:  : The Kiss That Killed, 1934)
  • La machine à assassiner (1923,wergerandina îngilîzî:  : The Machine to Kill, 1934)
  • Les ténébreuses: La fin d'un monde & du sang sur la Néva (1924)
  • Hardis-Gras ou le fils des trois pères (1924, wergerandina îngilîzî:  : The Son of 3 Fathers, 1927)
  • La Farouche Aventure (serialized in "Le Journal" as La Coquette punie, 1924; wergerandina îngilîzî: : The Adventures of a Coquette, 1926)
  • La Mansarde en or (1925)
  • Les Mohicans de Babel (1926)
  • Mister Flow (1927, wergerandina îngilîzî:  : Part I as The Man of a Hundred Faces [USA] and The Queen of Crime [UK], 1930; Part II as Lady Helena, or The Mysterious Lady [USA], 1931)
  • Les Chasseurs de danses (1927)
  • Pouloulou (1990, posthumous)

Kurteçîrok biguhêre

 
Çîroka Gaston Leroux's "Not'olympe" bi Înglizî li ser sernavê "The Mystery of the Four Husbands" wergerandî bû ku di kanûna pêşîn a sala 1929 di kovara Weird Tales weşandî bû.
  • 1887 - "Le petit marchand de pommes de terre frites"
  • 1902 - "Les trois souhaits"
  • 1907 - "Baïouchki baïou"
  • 1908 - "L'homme qui a vu le diable" (wergerandina îngilîzî: : "In Letters of Fire", 1908)
  • 1911 - "Le dîner des bustes" (wergerandina îngilîzî: : "A Terrible Tale", 1925)
  • 1912 - "La hache d'or" (wergerandina îngilîzî: "The Gold Axe", 1925)
  • 1924 - "Le Noël du petit Vincent-Vincent" (wergerandina îngilîzî:  : "The Crime on Christmas Night", 1930)
  • 1924 - "La femme au collier de velours" (wergerandina îngilîzî:  : "The Woman with the Velvet Collar", 1929)
  • 1924 - "Not'olympe" (wergerandina îngilîzî: "The Mystery of the Four Husbands", 1929)

Şanoname biguhêre

  • 1908 - Le Lys (co-author: Pierre Wolff)
  • 1913 - Alsace (co-author: Lucien Camille)

Fîlmnîgarî biguhêre

Çavkanî biguhêre

https://en.m.wikipedia.org/wiki/Gaston_Leroux

https://de.m.wikipedia.org/wiki/Gaston_Leroux

Ji "https://ku.wikipedia.org/w/index.php?title=Gaston_Leroux&oldid=1343212" hatiye standin.