Dubaî (bi erebî: دبي‎, romanîkirin: Dubayy) bajarê herî mezin û qelebelix di Mîrgehên Yekbûyî yên Ereban, û paytexta Mîrgehê Dubaîyê ye, Mîrgehê herî qelebelix ji heft mîrgehên welêt. Di sedsala 18an de wekî gundek masîgiran a piçûk hate damezrandin, Dubaî di destpêka sedsala 20an de bû navendek bazirganiya herêmî û di dawiya sedsala 20an û destpêka sedsala 21an de bi baldarî li ser turîzmê û luksê bi lez mezin bû.

Dubaî
دبي
Alaya Dubai(y)ê
(Ala)
Dubaî li ser nexşeya Emirtiyên Yekbûyî yên Ereb nîşan dide
Dubaî
Dubaî
Dubaî (Emirtiyên Yekbûyî yên Ereb)
Kargêrî
Dûgel Mîrgehên Yekbûyî yên Ereban
Welat  Emirtiyên Yekbûyî yên Ereb
Emirtî Mîrnişînên Dubai Dubaî
Damezdandin 9ê hezîranê 1833
Demografî
Gelhe 2.106.177 kes
  •  % 53 Hindî
  •  % 17 Ereb
  •  % 13.3 Pakistan
  •  % 7.5 Bangladeş
  •  % 2.5 Filîpîn
  •  % 1.5 Srî Lanka
  •  % 0.3 Amerîka
  •  % 5.7 (Ji Welatê din)
  • Erdnîgarî
    Rûerd 4.115 (1.588,8 mi2) km²
    Koordînat 25°16′06″Bk 55°20′32″Rh / 25.26833°Bk 55.34222°Rh / 25.26833; 55.34222
    Agahiyên din
    Koda telefonê +971
    Malper Emirtiyên Dubaî
    Şaredarê Serokatî
    Dubaî Turîzm

    Rêveberiya cure Emirtî û hemû kil danên îfada wî ji Emirtiyên Dubaî, bi terîfkirina Bajarê Dubaî tê cudakirin. Dubaî di salên 1990an de bajarekî masîvan û bajarokekî lîman bû. Di salên 1930an de bi Krîza Aborî ya Cîhan, piyase Dubaî incî jî bandor kir û ji rê têkçûn. Navbera salên zêde 1969an bi dîtina Petrolê li Dubaî dest bi deranînê kirin. Di sala 1968an de Brîtanya parastina xwe ji Dubaî vekişandin.

    Bi vekişandina Brîtanî, Emirtiyên Abû Zebî, Şarika, Ecman, Fuceyre û Ummul Kayveyn bi çêkirina federasyonekî yekbûna keyitî û Emirtiyên Yekbûyî yên Ereb damezrandin. Ji ber dîtina Petrolê hatin berdewamê û bi hêz hilketin. Herem îro bûye bajarekî bazirganî, danûstandin û turîzm. Dubaî li dû Ebû Zebî bajarekî mezin ya dûyemîn a Emirtiyên Yekbûyî yên Ereb ye. Bi rûerd a xwe tenê mezintirî (4,114 km2) ya Emirtiyên nav xweyî ye. Dubaî û Abû Zebî di nav endamên encûmena zagonsaziyên welatê federasyona netewî de derbarê mijarên xeterdanên netewî yên vetokirinê de girîngî ne. Dubaî di nav perava bakurên Emirtiyan de, di navbera Ebû Zebî û Şarika ye.

    Etîmolojî biguhêre

    Di salên 1820an de Dubai ji aliyê dîroknasên Brîtanî El Vals hatiye binav kirin. Dema Çandî ya MEY anjî bi çêbûna Mîrnişînan û tomarkirina kêm hejmaran gelek agahiyên xwe anîn hebûnê. Kevneşopî, Folklor, Efsaneyên xwe ên ne gotinî bi vegotinê ragirtin.

    Dîrok biguhêre

    Wek tîmekî ji çêkirina ambûrînên keviran jî bibe lê çendî war wexta tê dîtinê dewrên zû de li EYE de gelek hinek tê zanîn. Warên Herêmê bi piranî di nav Cîhana Rojava û Rojhilatê de Navendekî bazirganî bu. BZ. salên 7.000 (Berî Zayîne. salên 7.000)'an de aîdî antîk Mangrov avzêlên bermayî ye. Di nav Xebatên kanalîzasyona "Dubai Bajarê Înternetê" de hatiye dîtin. Qad nêzike 5.000 sal berî ber vekişandina erd û Şirîta Peravan de Bajar îro bi Qûm rû girtîye. Berî dema Îslamiyetê aîdî 3. û 4. Hezarsalan de Seramîk hatin dîtin. Berî Ola Îslamê Gel ên li vir dijîn perisî Bajir (Bajar) dibun. Împeratoriya Bîzansê, Împeratoriya Yewnan, Împeratoriya Sasanî û Împeratoriya Pers'an di vî Demê de bi hêzekî mezîn xwe gîhandin. Sasaniyan beşekî pîr di Herêmê de kirin bin Kontrola xwe. Li Herêmê de, pişt re belavbuna Îslamê de, di Erdnîgariya Îslamî ya Rojhilatê Xelîfeta Umeyye başur-rojhilata Nîvgirava Erebistanê bidest xistin û Sasaniyan ji wê derê derxistin. Di navçeya Cûmêra'yê de bi kolandina ji aliyê Muza Dubai aîdî Umeyye'yan çendî afirande hatin dîtin.

    Gelêrî biguhêre

    Bajarên hevçeng biguhêre

    Mijarên têkildar biguhêre

    Girêdanên derve biguhêre