Étienne Émile Gaboriau (jdb. 9ê çiriya paşîn a 1832an, li Saujon, Charente-Maritime, Fransa; m. 28ê îlona 1873an, li Parîs, Fransa) nivîskarekî fransayî bû. Gaboriau pêşhatiyê romana detektîviyê bû û kesê romana wê Pişkîner Lecoq ji wek pêşrewê detektîvê navdar Sherlock Holmes tê hesibandin.

Émile Gaboriau
Image dans Infobox.
Jidayikbûn
Mirin
Cihê goristanê
Hevwelatî
Pîşe
Nivîskar, rojnamevan, romannivîs, crime fiction writerLi ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Salên çalak
Dp. Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Şêweyê hunerê
Detective fiction (en)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Xebatên navdar
Monsieur Lecoq (d)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre

Jiyana wî biguhêre

Émile Gaboriau pîşeyên têvel dikir wek mînak

berdestkê parêzek, Husar li Efrîka. Pêşî ew xwe ji bo 7 salan di artêş de wezîfedar kir, paşê ema ew demek şûnde peymanê betal kir ji bo li Parîsê vebigere, li ku ew êwrana xwe bi nivîsandina bûyernameyan distand. Paşê wexta ew sekreterê Paul Féval bû, ew rojnamevanî ji xwe re dît.

Afirandina wêjeyî biguhêre

Romana wê ya yekem"L'affaire Lerouge" (Hetîketiya Lerouge) rezonanzekî mezin distand . Di wê pirtûkê de Lecoq di cara yekem ji wek ajanê asayîşê destpê dike ji ber ku paşê bibe pişkînerê navdar. Lecoq ji bo detektîvê bilîmet emsale, çinkî ew hemû tiştanok bi jîriyekî nerizînbar û têhînandarî çareser dike. Ne wekî Sherlock Holmesê kifşkirinên Lecoq li ser rewşên rastbîn û li ser zanebûnên nûtirîn yê serdema Krimînalistîkê binyatkirî ne. Kesê roman Lecoq li ser Eugène François Vidocq (1775–1857) binyatkirî ye ku di dema jiyana xwe de him diz him jî polis bû û di bîranînên xwe de rastiyan û honak bi hev re tevlihev kirî bû. Romana yekem ya Gaboriau "L'affaire Lerouge" pêşî ji wek romana berdewamî di rojnameya "Le Pays" di cara yekem weşandî bû û pir hindik bal dikişand . Wexta ew roman ema cara din di rojnameya "Le Soleil" çapkirî bû ew roman îkaz distand.Piştî wê serkeftinê Gaboriau di rojnameya "Petit Journal" de ji laperê vesihîne tevkarî dikir. Di sala 1872an Gaboriau bi hevkariya Jules Émile Baptiste Holstein şanonameyek ku li ser wê romanê binyatkirî ye li sehnye de lîstin.

Berhem biguhêre

  • L'Ancien Figaro : études satiriques tirées du journal Le Figaro, préface et commentaires d'Émile Gaboriau, Paris, Dentu, 1861 (notice BnF no FRBNF32137360)
  • Les Cotillons célèbres, Paris, Dentu, 1861(notice BnF no FRBNF30472350)
  • Le Treizième Hussards, Paris, Dentu, 1861(notice BnF no FRBNF30472379)
  • Mariages d'aventure (comprenant Monsieur J.-D. de Saint-Roch ambassadeur matrimonial et Promesses de mariage), Paris, Dentu, 1862 (notice BnFno FRBNF30472367)
  • Les Gens de Bureau, Paris, Dentu, 1862(notice BnF no FRBNF30472363)
  • Les Comédiennes adorées, Paris, Dentu, 1863 (notice BnF no FRBNF30472346)
  • L'Affaire Lerouge, Paris, Dentu, 1866 (notice BnF no FRBNF30472325) D’abord publié en feuilleton en 1865 dans le journal Le Pays, où il passa inaperçu, il est repris en 1866 par le journal Le Soleil et remporte un immense succès.
  • Le Crime d'Orcival, Paris, Dentu, 1866(notice BnF no FRBNF30472353), rééd au Masque coll. « Labyrinthes » no 141, 2005 (ISBN 978-2702497647) Paru, comme les romans suivants, dans Le Petit Journal.
  • Le Dossier no 113, Paris, Dentu, 1867 (notice BnF no FRBNF30472357) rééd au Masque coll. « Labyrinthes » no 113, 2006 (ISBN 978-2702497487)
  • Les Esclaves de Paris, Paris, Dentu, 1868 en deux vol. Tome 1 Le Chantage, Tome 2 Le Secret des Champdoce (notice BnFno FRBNF30472361) Éditeur L. Boulanger en 1 volume circa 1885 (notice BnF no FRBNF30472362)
  • Monsieur Lecoq, Paris, Dentu, 1869 en deux vol. Tome 1 L'Enquête, Tome 2 L'Honneur du nom (notice BnF no FRBNF33992243) Éditeur L. Boulanger en 1 volume circa 1885 (notice BnF no FRBNF30472375)
  • La Vie infernale, Paris, Dentu, 1870 en deux vol. Tome 1 : Pascal et Marguerite, Tome 2 : Lia d'Argelès (notice BnFno FRBNF30472380) réédition, France, Éditions Pascal Galodé, 2014 (ISBN 978-2355932793)
  • La Dégringolade, Paris, Dentu, 1871 en deux vol. Tome 1 Un mystère d'iniquité, Tome 2 Les Maillefert Éditeur L. Boulanger en 1 volume circa 1885 (notice BnF no FRBNF30472356)
  • La Clique dorée, Paris, Dentu, 1871 (notice BnF no FRBNF30472341)
  • La Corde au cou, Paris, Dentu, 1873 (notice BnF no FRBNF30472347)
  • L'Argent des autres, Paris, Dentu, 1873 en deux vol. Tome 1 Les Hommes de paille, Tome 2 La Pêche en eau trouble (notice BnFno FRBNF39376828) rééd au Masque coll. « Labyrinthes » no 180, 2009 (ISBN 978-2702434796)
  • Le Petit Vieux des Batignolles (nouvelle posthume publiée en un volume avec les cinq autres nouvelles suivantes), Paris, Dentu (1876) (notice BnFno FRBNF30472376) (rééd au Masquecoll. « Labyrinthes » no 168, 2008) :
      • ''Une disparition''
      • ''Maudite maison''
      • ''Casta vixit''
      • ''La Soutane de Nessus''
      • ''Bonheur passe richesse''
  • Le Capitaine Coutanceau, Paris, Dentu, 1878, publication posthume (notice BnFno FRBNF30472339)
  • Les Amours d'une empoisonneuse, Paris, Dentu 1881, publication posthume (notice BnF no FRBNF30472329)
  • Le Diable de la Bastille, réédition, France, Éditions Pascal Galodé, 2014(ISBN 978-2355933066)


Fîlman biguhêre

Çavkanî biguhêre

https://de.m.wikipedia.org/wiki/Émile_Gaboriau