Elie Wiesel

Nivîskarê emerîkan
(Ji Élie Wiesel hat beralîkirin)

Elie Wiesel (bi îdîş: אליעזר װיזעל, Eliezer Vizel, jdb. 30ê îlona 1928an li Sighet, Romanya), nivîskarekî amerîkî ye ku bi eslê xwe romanî ye. Sala 1986î guncavê Xelata Nobel a Aşitiyê hate dîtin.

Élie Wiesel
Image dans Infobox.
Jidayikbûn
Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Sighetu Marmației (en) (Maramureș County (en), Keyaniya Romanyayê)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Mirin
Cihê goristanê
Kensico Cemetery (en), Sharon Gardens Cemetery (en)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Navê rastî
Elie WieselLi ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Navê jidayikbûnê
Eliezer WieselLi ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Hevwelatî
Perwerde
Faculty of Arts of Paris (en)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Pîşe
Nivîskar, aktîvîsta/ê siyasî, Judaic scholar, romannivîs, mamosteyê zanîngehê, wergêr, rojnamevan, humanist, fîlozof, şanonivîsLi ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Salên çalak
Dp. Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Bav
Shlomo Wiesel (d)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Sarah Feig (d)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Hevjîn
Marion Wiesel (d)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Zarok
Elisha Wiesel (en)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Karder
Yedioth Ahronoth (en), Boston University (en), City University of New York (en)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Endamê
American Academy of Arts and Letters (en)
American Academy of Arts and Sciences (en)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Ketiye girtîhê
Kampa komkirinê ya Auschwitzê, Buchenwald concentration camp (en)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Xelat
Xelata Nobelê ya Aştiyê ()Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Lîsteya berfireh
Honorary doctorate from the University of Geneva (d)
Honorary doctor of the Catholic University of Louvain (d)
Grand Officer of the Order of the Star of Romania (d)
Honorary doctor of the Bar-Ilan University (d)
Prix du Livre Inter (en)
Congressional Gold Medal (en)
Honorary doctor of Tel Aviv University (d)
Honorary doctorate of Haifa University (d)
Honorary doctorate of the Weizmann Institute of Science (d)
Knight Commander of the Order of the British Empire (d)
Knight Commander's Cross of the Order of Merit of the Federal Republic of Germany (d)
Honorary doctor of the University of Picardie Jules Verne (d)
Medal of Liberty
Four Freedoms Award – Freedom of Worship (d)
Prix Médicis (en) ()
Bordin Prize (en) ()
Xelata Nobelê ya Aştiyê ()
Freedom Award (en) ()
Honorary doctor of the University of Miami (d) ()
Presidential Medal of Freedom ()
Honorary doctorate of the Bordeaux Montaigne University (d) ()
Honorary degree from Spelman College (d) ()
Honorary doctor of the Florida Atlantic University (d) ()
Grand Cross of the Legion of Honour (en) ()
Light of Truth Award (en) ()
Great Immigrants Award (en) ()
National Humanities Medal ()
Norman Mailer Prize (en) ()
Honorary citizen of Jerusalem (d) ()Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Xebatên navdar
Night (d)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre

Jiyan biguhêre

Di malbateke cihû de li Romanyayê hatiye dinyayê. Dema dagirkeriya sazûmaniya nazî ya almanan li Romanyayê, bi tevî malbata xwe dîl tê girtin û wan dişînin kampa tunekirinê ya bi navê Auschwitz û piştre jî Buchenwald. Dê û bav û çend ên din ji malbata wî li kampê jiyana xwe ji dest didin an tên kuştin. Sala 1945î ji aliyê artêşa DYAyê tên rizgarkirin.

Li Fransayê di dibistanên sêwiyan de dixwîne. Perwerdeya fîlozofiyê dibîne û jiyana xwe bi rojnamevaniyê birêvedibe. Bi jineka ku heman çarenûs jiyayî ye re dizewice. Dibe hevwelatiyê DYAyê. Li ser daxwaza hevalekî xwe yê fransî dest bi karê nivîsandina bîranînê xwe yên dema Naziyan dike. Di demekê kurt de navê wî deng dide. Di gelek xebat û saziyên bo qurbaniyên genosîda (komkujiya) Cihûyan de cihdigire.

Berhem (bi îngîlîzî) biguhêre

  • Un di velt hot geshvign (Tsentral-Farband fun Poylishe Yidn in Argentine, 1956) ISBN 0-374-52140-9; includes the following 3 books:
  • The Town Beyond the Wall (Atheneum 1964)
  • The Gates of the Forest (Holt, Rinehart and Winston 1966)
  • The Jews of Silence (Holt, Rinehart and Winston 1966) ISBN 0-935613-01-3
  • Legends of our Time (Holt, Rinehart and Winston 1968)
  • A Beggar in Jerusalem (Random House 1970)
  • One Generation After (Random House 1970)
  • Souls on Fire (Random House 1972) ISBN 0-671-44171-X
  • Night Trilogy (Hill and Wang 1972)
  • The Oath (Random House 1973) ISBN 0-935613-11-0
  • Ani Maamin (Random House 1973)
  • Zalmen, or the Madness of God (Random House 1974)
  • Messengers of God (Random House 1976) ISBN 0-671-54134-X
  • A Jew Today (Random House 1978) ISBN 0-935613-15-3
  • Four Hasidic Masters (University of Notre Dame Press 1978)
  • Images from the Bible (The Overlook Press 1980)
  • The Trial of God (Random House 1979)
  • The Testament (Summit 1981)
  • Five Biblical Portraits (University of Notre Dame Press 1981)
  • Somewhere a Master (Summit 1982)
  • The Golem (illustrated by Mark Podwal) (Summit 1983) ISBN 0-671-49624-7
  • The Fifth Son (Summit 1985)
  • Against Silence (Holocaust Library 1985)
  • Twilight (Summit 1988)
  • The Six Days of Destruction (co-author Albert Friedlander, illustrated by Mark Podwal) (Paulist Press 1988)
  • A Journey of Faith (Donald I. Fine 1990)
  • From the Kingdom of Memory (Summit 1990)
  • Evil and Exile (University of Notre Dame Press 1990)
  • Sages and Dreamers (Summit 1991)
  • The Forgotten (Summit 1992) ISBN 0-8052-1019-9
  • A Passover Haggadah (illustrated by Mark Podwal) (Simon and Schuster 1993) ISBN 0-671-73541-1
  • All Rivers Run to the Sea: Memoirs, Vol. I, 1928-1969 (Knopf 1995) ISBN 0-8052-1028-8
  • Memoir in Two Voices, with François Mitterrand (Arcade 1996)
  • And the Sea is Never Full: Memoirs Vol. II, 1969 (Knopf 1999) ISBN 0-8052-1029-6
  • King Solomon and his Magic Ring (illustrated by Mark Podwal) (Greenwillow 1999)
  • Conversations with Elie Wiesel (Schocken 2001)
  • The Judges (Knopf 2002)
  • Wise Men and Their Tales (Schocken 2003) ISBN 0-8052-4173-6
  • The Time of the Uprooted (Knopf 2005)