Emîn Alî Bedirxan: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Content deleted Content added
Etîket: Guhartina mobîl Guhartina malpera mobîl
Etîket: Guhartina mobîl Guhartina malpera mobîl
Rêz 26:
== Tevlîbûn di nav rêxistinên Kurd de ==
 
Li dû Serhildana serxwebûna Ciwanên [[Tirk]] li dijî Sultan Abdulhamid II destûr hate dayîn ku ew vegere [[Stenbol]] û di 1908 de ew bû endamê damezrîner ê Civaka Kurd ji bo Hevkarî û Pêşkeftinê. Wê demê wî têkiliyên nêz bi [[Ubeydelah Barzanî]] re saz kirin, ji ber ku ew jî endamê tevgera Kurdî bû. Lê Civat di sala 1909-an de ji hêla Komîteya Unionttihat û Terakkî (CUP) ve hate qedexe kirin ji ber ku tu feydeyek ji rêxistinek [[Zimanê kurdî]] nedidît. <ref>Olson Robert W. (1989), rûp.15</ref> Sala 1918 ew hate hilbijartin cîgirê serokê Civata ji bo Bilindbûna [[Kurdistan|Kurdistanê]], <ref> name=": 0" </ref> dijberî hilbijartina Abdulkadir wek serok. Lê nakokiyên ku Abdulkadir doza otonomiyê di nav dewleta pêşerojê ya Tirk de dikir didomîn, ji ber ku Emîn Alî Bedir Xan alîgirê serxwebûna Kurd bû lê di heman demê de naskirina dewletê ji hêla siltanek ve wekî Xelîfe. <ref> name=": 022">{{Cite pirtûkê|paşîn=Olson|yekem=Robert W.|sernav=Derketina nasyonalîzma Kurd û Serhildana Saêx Seîd, 1880-1925|dîrok=1989|weşanger=Zanîngeha Texas Texas|isbn=978-0-292 -77619-7|rûpel=63|ziman=en}}</ref> Emîn Alî di danûstandinên Konferansa Aştiyê ya [[Konferansa Aştiyê ya Parîsê]] de jî beşdarvanek çalak bû. Wî nerîn dom kir ku divê parêzgeha [[Wan]] di nav Kurdistanekê de bête girtin, dijberî [[Şerîf Omerî]] ku Civata ji bo Bilindbûna Kurdistanê temsîl dikir li Danûstandinên Aşitiyê li Parîsê. Wî ji serokê konfêransa aşitiyê li Parîsê re nameyek nivîsand û nexşeyek jî nîşan da, ya ku li gorî wî divê Kurdistanek pêşerojê pêşkêşî nûnerê Brîtanya li Stenbolê, Richard Webb bike. <ref>Hasan Özoğlu (2004), rûp.39– 40</ref>
 
Emin Ali dê biçûya damezirandina Civaka Rêxistinên Civakî yên Kurd ku doza Kurdistanek serbixwe dikir. <ref>Hasan Özoğlu (2004), rûp.98</ref> Wî dev ji doza Kurd berneda û pêwendî bi [[Yewnanistan| Grek]] dîplomatên ku piştgiriya wan karibû bi dest xwe bixe. Dûv re wî û kurê wî, [[Celadet Alî Bedirxan]], jî piştgirî ji Britishngîlîzstan xwestin, da ku serhildanek Kurd li [[Mûsil]] hêsan bikin, lê wan nehişt ku piştgirî bidin dozê. <ref>Olson, Robert W. (1989), rûp.24</ref> Ji ber ku nêzîk bû ku komarek Tirk dê were afirandin, ew çû sirgûnê Misrê, û li wir di 1926 de çû rehmetê. <ref>Hasan Özoğlu (2004), r.100</ref>[[
 
== Çavkanî ==