Împeratoriya Seleukî: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Content deleted Content added
GPinkerton (gotûbêj | beşdarî)
B Kategorî
GPinkerton (gotûbêj | beşdarî)
Rêz 6:
Împeratoriya seleukî ne di paytexteke de, lê ji çend deran de dihat kargerkirin. Ji wan navçeyan ya herî giring Sûrî bû. Li Sûriyê derve [[Mezopotamya]], [[Babîl]], rojavaya [[Îran]]ê û [[Anatoliya]] hin navçeyên din ên giring bûn.
 
Di demên aşitiye de bi gelemperî împerator li Sûriyê diman. Navenda împeratorîye wek ''Tetrapolis'' (ango, "Çar Bajar") dihat navend û ji van çar bajaran [[Antiochia|Antiokhia]] li rojhelat (îroj, ''[[Antakya'']]), [[Seleukia Pieria]], [[Latakia]] (îroj, ''Laziqiye'') û [[Apameia]] (îroj, ''Efemiya'') pêk dihat.
 
Paytextên ji bo [[Satrap]]ên jor, rojhelata împaratoriyê, [[Tisfûn]] bû. Ji Tisfûn [[satrap]]ên [[Împeratoriya Pers]]a yên berê wek [[Mezopotamya]], [[Babîl]], [[Şûşa]], [[Persis]], [[Medya]] û [[Kermanî]] dihat kargerkirin. Li bakura wê derê [[Ermenistan]], [[Azerbaycan]], [[Eşkaniya]] û Balaxistan he bû.
Rêz 25:
Împeratorî ji pê wan cengan re gelek lawaz bû bû.
 
=== AntiochosAntiokhos III Megas (223-187) ===
Di destpêka dema [[Antiochos III|Antiokhos III]] (223 b.z.-187) de împeratorî ji Sûrî û Babîlê pêk dihat. Di 212 an de AntiochosAntiokhos ji bo xakên împeratorî şûnda hundura dewletê bike derkete seferekê û di dawiya seferê [[Ermenistan]], [[Azerbaycan]] û [[Eşkanî]] şûnda hundura împeratoriyê kir.
 
Di 196an de AntiochosAntiokhos derkete sefereke ser [[Trakya]]yê. Lê li Yewnanîstan ji aliyê [[Împeratoriya Romê|împeratoriya Romaye]] ew hat bin xistin. Ji pê re li Trakya û Anatoliya jî ji aliyê Romayan ve hat binxistin û derve [[Kîlîkya]] xakên li [[Anatoliya]] û Trakya derbaza Romayê bûn.
 
Ji pê mirina AntiochosAntiokhos III re Eşkanî, [[Baktriya]] û [[Ermenistan]] şûnda ji împeratorîye veqetî ye û împaratorî ji xakên Sûrî, Kîlîkya, Babîl, Medya û Îranê de pêk dihat.
 
=== Rûxîn===
Kênge împerator AntiochosAntiokhos VII mirî bû împeratorî ji Sûrî û Kîlîkya de tenê pêk dihat. Lê li hundura împeratorî de gelek têkoşîn ji bo textê hebûn û wan cengan împeratorî sal bi sal lawaz dikir.
 
Di [[83 b.z.]] de keyê [[Ermenîstan]] [[Tigranes II]] va lawaziya wek fersand dît û Sûrî dagir kir û çend salan şunda jî ji aliyê romayiyan ve dawiya împeratoriya seleukiyan hat dan.