Kopişkara Mezin a Hadronê: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Content deleted Content added
Addbot (gotûbêj | beşdarî)
B Bot: 74 girêdanên înterwîkiyê ên ku niha li ser Wikidatayê ne, jê bibe
Talizok (gotûbêj | beşdarî)
Kurteya guhartinê tine
Etîket: Guhartina mobîl Guhartina malpera mobîl
Rêz 1:
[[Wêne:CERN LHC Tunnel.JPG|thumb|Tunela LHCê]]
 
'''Kopişkara Mezin a Hadronê''', '''tûşîkara mezin a Hadronê''' ''('''LHC''', bi [[îngilîzîÎngilîzî]]: "Large Hadron Collider")'' navê projeyeke fîzîkî ya [[CERN]]ê e ye ku ji sala 2008'ê destpêkiriye.
 
Di sînorê [[Fransa]] û [[Swîsre]]yê de, 100 m li binê erdê tunela LEP heye ku 27 km dirêj e. Li vir LHC [[proton]] û [[îyon]]an dertîne nêzîkî hêza tîrêjê û paşê jî wan dikopişîne (tûşîhevtîne, li hev dixe). [[LHC]], protonên bi enerjiya 450 GeV a ji SPSê[[SPS]]ê digire, dertîne 7000 GeV (an jî 7 TeV). Ji bo qevdên protonan berevajî bibin, kehrebarên (kişanek, manyet, miknetîs) raguhêzbar tên bikaranîn. Ji bo manyet gihîner bibin, heya -271 pileyê tên cemidandin. Qevdên protonan bi lezgîniya 40 MHzê de tên kopişandin, ji kopişînê enerjiya 14 TeV rûdide.
 
[[Kategorî:CERN]]