Şerab: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Content deleted Content added
Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8
Rescuing 0 sources and tagging 2 as dead.) #IABot (v2.0.8
Rêz 1:
[[Wêne:French taste of wines.JPG|thumb|Şeraba fransî navdar e]]
 
'''Şerab''', '''şorav''', '''xwînî''', '''wîn''' ''(bi [[latînî]]: vinum)'' vexwarineke alkolîk e ku ji tiriyan ([[tirî]], tirih, tirab) tê çêkirin û li Kurdistan û Anatolyayê ji demên gelek kevnare tê çêkirin<ref>http://www.thebacchus.org/2012/11/dna-sleuth-trace-wine-grape-origins-to-southeast-turkey/{{Mirin girêdan|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} (li gora "The bacchus", Sarab ji Kurdistan hatî)</ref><ref>http://archeologie-vin.inrap.fr/Archeologie-du-vin/Histoire-du-vin/Neolithique/L-histoire/Sciences/p-13116-Identifier-la-presence-de-la-vigne-et-du-vin.htm ( li gora "Archéologie du Vin", Sarab , berî Zayîne -8500 û -6000, li girava çemên Firat û dîcle hate)</ref><ref>http://www.wine-searcher.com/m/2012/11/wine-roots-anatolia-turkey-origins (li gora "Wine researcher", aslê Sarab ne Ermenî, ne gûrcî, ne Yewnanî ye, le aslê Sarabê ji rojhilata basûre anatolî ye, yanî Kurdistan bakûr)</ref><ref>http://www.winespectator.com/webfeature/show/id/47773 (Li gora "Wine inspector")</ref><ref>http://www.hurriyetdailynews.com/dna-sleuth-hunts-roots-of-wine-in-anatolian-region.aspx?pageID=238&nID=35571&NewsCatID=377 (Li gora rojnameya tirk bi zimanê îngilizî "Turkish daily news", aslê Sarabê ji basûrê rojhilata anatolî ye, li gora vê rojname, aslê Sarabê ne Gûrcî, ne Ermenî, ne Îranî ne)</ref><ref>{{Citation |title=Kopîkirina arşîvê |url=http://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5i2jSHyXhSNYj4ObhD-wETKLNronA?docId=CNG.9c3beb55489b1f7f5306e60414f0fb4f.4c1 |accessdate=2012-11-30 |archive-date=2012-11-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121130232453/http://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5i2jSHyXhSNYj4ObhD-wETKLNronA?docId=CNG.9c3beb55489b1f7f5306e60414f0fb4f.4c1 |dead-url=no }}</ref>.
 
Gorî cureyê tirabê, şerab jî dikare [[sor]], [[reş]] an [[spî]] be. Hin cureyên şerabê hene ku ji fêkiyan û [[birinc]]ê tên çêkirin lê ne ewçend navdar in.
Rêz 13:
== Kurtedîroka şerabê ==
[[File:Winepress.jpg|thumb|[[Wîsle]], [[alav]]eke kevnar e ji bo givaştina [[tirî]] û çêkirina şerabê ye.]]
Li gorî zaniyaran, bi taybetî li herêmên wekî [[Kurdistan]]ê<ref>http://www.thebacchus.org/2012/11/dna-sleuth-trace-wine-grape-origins-to-southeast-turkey/{{Mirin girêdan|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} (li gora "The bacchus", Sarab ji Kurdistan hatî)</ref><ref>http://archeologie-vin.inrap.fr/Archeologie-du-vin/Histoire-du-vin/Neolithique/L-histoire/Sciences/p-13116-Identifier-la-presence-de-la-vigne-et-du-vin.htm ( li gora "Archéologie du Vin", Sarab , berî Zayîne -8500 û -6000, li girava çemên Firat û dîcle hate)</ref><ref>http://www.wine-searcher.com/m/2012/11/wine-roots-anatolia-turkey-origins (li gora "Wine researcher", aslê Sarab ne Ermenî, ne gûrcî, ne Yewnanî ye, le aslê Sarabê ji rojhilata basûre anatolî ye, yanî Kurdistan bakûr)</ref><ref>http://www.winespectator.com/webfeature/show/id/47773 (Li gora "Wine inspector")</ref><ref>http://www.hurriyetdailynews.com/dna-sleuth-hunts-roots-of-wine-in-anatolian-region.aspx?pageID=238&nID=35571&NewsCatID=377 (Li gora rojnameya tirk bi zimanê îngilizî "Turkish daily news", aslê Sarabê ji basûrê rojhilata anatolî ye, li gora vê rojname, aslê Sarabê ne Gûrcî, ne Ermenî, ne Îranî ne)</ref><ref>{{Citation |title=Kopîkirina arşîvê |url=http://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5i2jSHyXhSNYj4ObhD-wETKLNronA?docId=CNG.9c3beb55489b1f7f5306e60414f0fb4f.4c1 |accessdate=2012-11-30 |archive-date=2012-11-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121130232453/http://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5i2jSHyXhSNYj4ObhD-wETKLNronA?docId=CNG.9c3beb55489b1f7f5306e60414f0fb4f.4c1 |dead-url=no }}</ref> û bi giştî li deverên [[Hîvika Derametbar]] di sedsala 6'em a beriya zayînê de hatiye çêkirin. Ji bo vê yekê texmîn dikin ku dibe ku destpêka çêkirina şeraban li vê herêmê be; wekî din, navê tiriyê di gelek zimanan de wekî bi zimanê [[kurdî]] ye. Ji ber ku şorîn e, di çanda devkî ya kurdî de wekî şorav, şorab, şerab hatiye binavkirin{{Çavk}}. Di zimanên [[îranî]] yên kevn de ''ab'' ([[av]]) e.
 
Dîsa di şarezayiya Egîptê (Misir, Qibtî) û ya [[Grek]]a kevn de jî hilberîna şerabê bipêşketî bûye. Di ola [[xristiyan]]iyê de şeraba ku bêî tevlîbûn e, wekî vexwarineka pîroz hatiye destnîşankirin. Herwekî di ola [[zerdeştî|zerdeştiyê]], [[elewîtî]]yê de jî cihekê xwe yê girîng heye.