Immanuel Kant: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Content deleted Content added
Balyozbot (gotûbêj | beşdarî)
Balyozbot (gotûbêj | beşdarî)
B paqijkirin, replaced: reşemiyê → sibatê, avrêlê → nîsanê, typos fixed: 'an → an (4) AWB
Rêz 1:
[[Wêne:Immanuel Kant (painted portrait).jpg|thumb|Immanuel Kant]]
 
'''Immanuel Kant''' (bixwîne ''Îmanuêl Kant''; zjdb. [[22'ê22ê avrêlênîsanê]] [[1724]] li [[Königsberg]] − m. [[12'ê12ê reşemiyêsibatê]] [[1804]] dîsa li Königsbergê) [[Fîlozof|fîlozofekîfîlozof]]ekî [[alman]] bû. Ew yek ji kartêkertirîn û bibandortirîn hizirvanên Ewrûpayî û dawîntirîn fîlozofê [[rewşenhizrî (ronakbîrî)|rewşenhizriyê (ronakbîriyê)]] e. Kant mîna bavê [[Felsefa Rexneyî]] tê pejirandin.
 
== Jînenîgar ==
Rêz 7:
Li bajarê [[Prûsya]]ya rojhilat Königsbergê (Kaliningrad) ji dayik bû û heta dawiya jiyana xwe li vî bajarî ma. [[Xusla Te'mîd]] Immanuelî bi navê ''Emmanuel''î hat kirin, lê wî, paştir dema zimanê [[îbrî]] hînbûye, navê xwe guhart û kir ''Immanuel''. Ew zaroyî çarê ji neh zaroyên malabatê bû (pênc ji wan hêşta zaro mirin). Wî piranî ya jiyana xwe li bajêrê bûna xwe, ko li wî çaxî paytextê Prûsyayê bû, derbaz kir. Babê wî, Johann Georg Kant (1682-1746), sin'etkarekê (hostayekê) almanî yê xelkê [[Memel]]ê (niha [[Klaipeda]] a [[Lîtwanya]]yê e) bû. Dayîka wî, Anna Regina Porter (1697-1737), keça kurtankerekî bû. Di zarotiya xwe da Immanuel xwîndinkarekê baş bû. Di malbateka [[luterî]] da mezin bû ko bawerî bi xwe terxankirina jibo [[dîn]]î, xwe-şkandin û zahidiyê û vexwîndina peyvaneya [[Încîl|Pirtûka pîroz]] hebû. Ji ber hindê, Immanuel bi awayekî rijd hat perwerdekirin-xwedî tertîb, hişik- ko li zimanê [[latînî]] û rênumayiyên dînî pirtir ji riyaziyat û zanistî rêz digirt. Paştir, Immanurl behsa wê heyamê bi heyameka nexweş dikit.
 
Gava li zanîngehê xwendekar bû çend salan ders da xwendekaran. Gava xwendekar bû di bin bandora [[Leibniz]] û [[Woolf]] de ma. Di sala 1755'an1755an de piştî ku bû [[doçent]] li zanîngehê dersên curbecur ên [[Zaniyariya Civatê]] da. Kant di destpêkê de di mijara [[fîzîk]] û [[astronomî|astronomiyê]] de nivîsand. Di sala 1755'an1755an de berhema xwe ya bi navê "Dîroka [[Gerdûn]]iya Xwezayî û Teoriya [[Buhişt]]an" nivisand. Di sala 1770'an1770an de bu serokê kursiya [[mentiq]] û Metafîzîkê. Piştî 1770'an1770an bi bandora [[David Hume|Hume]] û [[Rousseau]] felsefa xwe ya rexneyî pêşve bir.
 
== Berhemên wî ==
Rêz 20:
== Girêdanên derve ==
{{Commonscat-b|Immanuel Kant}}
 
 
{{kurt}}