David Hume: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Content deleted Content added
Avestaboy (gotûbêj | beşdarî)
Kurteya guhartinê tine
Etîket: Guhartina dîtbarî Guhartina mobîl Guhartina malpera mobîl Guhartina mobîl a pêşketî
Balyozbot (gotûbêj | beşdarî)
B paqijkirin, replaced: gelawêjê → tebaxê, hate → hatiye (2), îyê → iyê, typos fixed: 'an → an (13) AWB
Rêz 1:
[[Wêne:David Hume.jpg|thumb|David Hume (1766; Nîgarek ji hêla [[Allan Ramsay]] )]]
'''David Hume''' (zjdb. [[7'ê gulanê]] [[1711]]'an li [[Edinburgh]] – m. [[25'ê25ê gelawêjêtebaxê]] [[1776]]'an li Edinburgh) [[fîlozof]], [[dîrokzan]] û [[aborîzan]]ekî [[Skotlandî]] bû. Ew yek ji nimînerên rêbaza fîlozofiya [[emprîzm]]ê yê ko di [[serdema ronahîdarîyêronahîdariyê]] de jiya bû. Felsefeya xwe li ser [[epîstemolojî]] bandoreke mezin ji fîlozofiya [[Immanuel Kant]] ditîbû. Ew li xeynî epîstemolojî li ser [[pozîtîvîzm]]ê û [[felsefeya analîtîk]]ê jî xebitîbû. Ew li ser [[aborî|aboriy]]ê jî şixulîbû dostekî [[Adam Smith]]î ko li ser vê mijarê xebatên xwe berhevdidabûn.
== Jiyan ==
David Hume di sala 1711'an1711an li Edinburghê hatehatiye dinê. Malbata xwe berê çiqas zadegan bû jî dema ko ew hatîhatiye dinê feqîr bûbû. Di maynê salên 1723'an1723an û 1729'an1729an de wî li ser [[dad]]ê xwend. Lê pê xelas kirina wê re ew keta depresyoneke kûr û encax di sala 1731'an1731an de li [[Bristol]]ê şixulî. Di salên 1735'an1735an de heta 1737'an1737an ewî li [[Fransa]]yê bû û li wir dest bi berhema xweya bi navê ''Treatise of human nature'' kir.
 
Di salên 1739/40'an40an de pirtûka xweya bi navê ''A Treatise of Human Nature'' (''Lêkolîneke Xweza Mirov'') temam kir û weşand.
 
Di sala 1748'an1748an de wî bi xebata xweya ''Enquiry concerning human understanding''(Lêgerinekê li ser Feresatê Mirov) dewama berheöa xweya ''A Treatise of Human Nature'' kir. Ew çû bajarê ko li hatiyî dinê, [[Edinburgh]]ê, û dest bi xebata ''dîroka Îngîltere '' kir û ew xebatên xwe jî navbera salên 1754'an1754an û 1761'an1761an de weşandin. Ew xebatên xweyên ser dîrok û bi navê ''The natural history of religion'' ya ko di 1757'an1757an de weşandî, ji hêlê dîroknasan de rexne dîtin.
 
Ew di 1763'an1763an de wek balyoz çû [[Paris]]ê û 1766'an1766an de bi [[Jean-Jacques Rousseau|Rousseau]] ve vegeriya [[London]]ê. Ew di 1776an de li Edinburghê mir.
 
== Fîlozofî ==
Fîlozofiya Hume yê li ser [[Epîstemolojî]] di ekola [[emprîzm]]ê de tê ditîn hin ji xebatên herî girîngê di wê beşê de ye.
 
Wî teoriyên empîrÎstên ko, digotin agahÎyên mirov ji hesan pêk tê, wî hîn pêşxistin.
 
== Ekonomî ==
Hume li ser [[felsefeya polîtîka]] û teoriya civatiyê şixulî.
 
== Girêdanên derve ==
Rêz 24:
* [http://www.davidhumeinstitute.com/ Enstitutiya David Hume li Zaningeha [[Edinburgh]]]
* [http://www.felsefevan.org/david-hume-1711-1776.html Şikberiya David Hume û Regeza Sedemîtiyê]
 
 
[[Kategorî:Fîlozof]]