Wîkîpediya

Celal Bayar: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Bi înteraktîvî li dîroka rûpelê bigere
← Cudahiya kevntirCudahiya nûtir →
Content deleted Content added
DîtbarîWîkînivîs
Balyozbot (gotûbêj | beşdarî)
Bot
595.548 guhartin
Balyozbot (gotûbêj | beşdarî)
Bot
595.548 guhartin
B paqijkirin, replaced: rezberê → îlonê, Stenbol → Stembol (2), typos fixed: 'yê → yê (2), 'î → î (3) AWB
Rêz 1:
 
[[Wêne:Mahmut_Celâl_Bey.jpg|thumb|Mahmut Celal Beg (1931)]]
'''Mahmud Celâl''' (ji sala ku zagona paşnavan derket, ango 1934, paşnava wî kirin '''Bayar''') (*jdb. [[16'ê16ê gulanê]] [[1883]] li [[Umurbey]], [[Bursa]]; †m. [[22'ê22ê gelawejê]] [[1986]] li [[StenbolStembol]]) siyasetmedar û sêyem serokkomarê [[Tirkiye]]yê bû.
 
Bi eslê xwe ne tirk, ji malbateke bulgaristanî bû. Yek ji peyayên ''Contirkan'', ''Komîteya bo yekîtî û pêşdeçûnê (Ittihat ve Terakki)'' û dostên demekê yê [[Mustafa Kemal Atatürk]] bû. Tevlî birêvebirina [[Nîjadkujiya Ermeniyan]] bûye, bo wê wekî sîmbolîk demekê hatiye darizandin jî. Dewleta Romê (Tirkiye) navê Bayar daye gelek wargeh, kolanên [[Kurdistan]] û Tirkiyeyê.
 
Ji sala 1924 heya 1946'ê1946ê bi qeydê pîşandinî (tayînkirî) geh dibû wezîr, geh burokrat, geh jî parlamenter.
 
== Galip Hoca ev bi xwe ye ==
Di bin kod navê Galip Hoca de li dijî gund û bajarên yewnanên Anatoliyayê komkujî, talan organîze dikir. Wê demê yewnan pirranî li herêma Ege û Trakyayê cihwar bûn. Gelek zanayên rojavayî navê Şerê serxwebûna Tirkiyê qebul nakin, dêl wê ve Şerên tirk û yewnanan bikartînin.
 
Sala 1945'î1945î bi fermî sazûmaniya yekpartîtî ya Tirkiyeyê tê tê rakirin. Partiya Demokrat (Tirkiye) (DP) tê damezirandin. Bayar jî xwe dide cem [[Adnan Menderes]]. Hin dibêjin viya bi zanebûn kiriye, xwestiya mihalefetê bike bin kontrola kemalîstan. ji ber wê ketiye nava DPyê. Sala 1950'yê1950yê DP di hilbartinê de biserdikeve. Bayar di 22'ê22ê gulanê 1950'yê1950yê de dibe serokkomar.
 
== Talana xrîstiyanan ==
Di bin serokkomariya Bayar de, bi sîstematîkî asîmîlasyona kurdan tê birêvebirin. Herwiha yewnan, ermenî, suryanî, pontûs ûêd jî para xwe ji polîtîkayên kemalîst digire. Di 6 - 7'ê7ê rezberêîlonê saöasala 1955'î1955î de li StenbolêStembolê talana "ne-misilmanan" pêk tê. Bi dehhezaran tirkên rastradîkal û êrîş dibin ser mal, kargehên xrîstiyanan. Dikan û malan dişewitînin, dest didin ser pere û dewlemendiyên wan.
 
Di cûntaya sala 1960'î1960î de ji aliyê eskeran ve tê girtin. [[Adnan Menderes|Menderes]] û du wezîr tên dardekirin lê Bayar serbest tê berdan û efûkirin.
 
== Çavkanî ==
Ji "https://ku.wikipedia.org/wiki/Celal_Bayar" hatiye standin.