Amerîkî: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Content deleted Content added
MikaelF (gotûbêj | beşdarî)
BKurteya guhartinê tine
Penaber49 (gotûbêj | beşdarî)
BKurteya guhartinê tine
Etîket: Guhartina dîtbarî Guhartina mobîl Guhartina malpera mobîl Guhartina mobîl a pêşketî
Rêz 38:
}}
 
'''Amerîkan''' anjî '''Amerîkî''', (bi îngilîzî: ''Americans'') civakek dîplomatîk e ku ji dayik bûne ve an jî paşnê bûne hevwelatiyên Dewletên Yekbûyî ya Amerîka yê. Niştecihên Amerîkayê bi piranî ji Ewropî, Rojhelatên Dûr, Afrîkî û Rojhilata Navîn pêk tê. Ev komên etnîkî di 500 salên dawî de koçberî parzemînê bûne. Niştecihên Dewletên Yekbûyî ne etnîsîteyek taybetî ye. Civak bi demonîmeke di çarçoveyek qanûnî ya taybetî de dijîn.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com.tr/books?id=40dPkS2aRZEC&pg=PA31&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|title=Keeping the Republic: Power and Citizenship in American Politics, 6th Edition The Essentials|last=Barbour|first=Christine|last2=Wright|first2=Gerald C.|date=2013-01-15|publisher=CQ Press|isbn=978-1-4522-4003-9|language=en}}</ref>
'''Amerîkan''' an jî '''amerîkî''', navê mirovên ku hevwelatiyên dewleta [[DYA|Amerîka]]yê ne.
 
==Daxûyaniya giştî==
Niştecihên Dewletên Yekbûyî yên di sala 1550an de xeynî mirovên xwecihî, di nav wan de Ewropî jî hene. Ewropî bi vedîtina Amerîkayê ji hêla Christopher Columbus ve di sedsala 15an de berê xwe dane parzemînê.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com.tr/books?id=Z17rCgAAQBAJ&redir_esc=y|title=Subversions of the American Century: Filipino Literature in Spanish and the Transpacific Transformation of the United States|last=Lifshey|first=Adam|date=2016|publisher=University of Michigan Press|isbn=978-0-472-05293-6|language=en}}</ref> Bi tevlêbûna Afrîkayiyên ku di navbera sedsalên 16 û 17an de wekî kole anîn herêmê, cihêrengiya yekem a nifûsê destpê bû. Di sedsala 20an de, bi pêla koçberiya ji Asya, Amerîkaya Latîn û Rojhilata Navîn, niştecihên parzemînê zêdetir cûrbecûr bû.<ref>{{Cite web|url=https://web.archive.org/web/20180401190852/https://www.pri.org/stories/2014-10-11/how-weird-law-gives-one-group-american-nationality-not-citizenship|title=How a weird law gives one group American nationality but not citizenship {{!}} Public Radio International|date=2018-04-01|website=web.archive.org|access-date=2020-12-14}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://web.archive.org/web/20180928134312/https://www.nbcnews.com/news/asian-america/u-s-nationals-born-american-samoa-sue-citizenship-n860721|title=U.S. nationals born in American Samoa sue for citizenship|date=2018-09-28|website=web.archive.org|access-date=2020-12-14}}</ref>
 
Bi vê nifûsa xweya cûrbecûr, Dewletên Yekbûyî xwedan nifûsek e ku xwe gihandiye çandek hevparî. Ev bi gelemperî çand û kevneşopiyên Ewropî û Xiristiyanî ye ku ji hêla kolonyalîstên Brîtanî ve ku di destpêka sedsala 16an de di parzemîn de bicîh bûne.
 
Ji xeynî xaka Dewletên Yekbûyî, Amerîkî an mirovên ji nijada Amerîkî dikarin di navneteweyî de bigerin û li welatên din bicih bibin. Tê texmîn kirin ku bi qasî neh mîlyon dîaspora ya Amerîka yê li derveyî welat dijîn. Ev dîyaspora Amerîkîyên ku koçberî Kanada û Meksîko bûne pêk tê.<ref>{{Cite web|url=https://web.archive.org/web/20121119013957/http://www.aaro.org/about-aaro/6m-americans-abroad|title=6.32 million Americans (excluding military) live in 160-plus countries.|date=2012-11-19|website=web.archive.org|access-date=2020-12-14}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.esquire.com/features/american-diaspora-1008|title=The American Diaspora|date=2008-09-26|website=Esquire|language=en-US|access-date=2020-12-14}}</ref>
==Komên nijadî û etnîkî==
==Çavkanî==
{{kurt}}