Şêx Seîd: Cudahiya di navbera guhartoyan de
Content deleted Content added
Rêz 1:
{{Agahîdank mirov
| nav = Şêx Seîdê Pîran
▲ | bernavk = •Şêx Seîdê Paloyê,<br> •Şêx Seîdê Pîranî,<br> •Şêx Muhemmed Seîdê Neqşîbendî,
| wêne = [[Wêne:Sheikh Sherif, Sheikh Said, Kasim, Sheikh Abdullah.jpg|180px]]
|
| roja jidayikbûnê = [[1865]]
| cihê jidayikbûnê = Gundê [[Qollhêsar]]ê, [[Xinûs]], [[Erzîrom]]
|
| cihê mirinê = [[Amed]]
| herêm = [[Kurdistan]]
|
|
|
| rêxistin = • Kurdistanekî Serbixwe<br>• Xwestina hilşandina rejima Kemalîzmê
| bav = [[Şêx Mehmûd Fewzî]]
Line 20 ⟶ 18:
•Pênc keç
| perwerde = [[Medreseya kurdî|Medreseyên Kurdî]]
| goristan = Ne Kifş e
| pîşe = [[Tefsîr]]zan, [[Hedîs]]van û [[Fiqih]]zan
|
}}
'''Şêx Seîd''' an jî '''Şêx Seîdê Pîranî''' (z. 1865 li [[Qollhêsar]]a [[Xinûs, Erzîrom|Xinûsê]] [[Erzîrom (parêzgeh)|Erzîrom]] − m. [[29'ê pûşperê|29 pûşper]] 1925 li [[Amed]]ê), şêxê [[neqşîbendî]], pêşawa û [[şoreş|şoreşgerê]] [[Kurd]] bû. Di sala [[1925]]'an de li bakurê Kurdistanê [[Serhildana Şêx Seîdê Pîranê|Serhildana Şêx Seîd]] da dest pê kirin.
Li hemberî zorbetî û îxanetên [[kemalîst]]an kalê Şêx Seîd di [[13'ê reşemiyê]] [[1925]]'an de serî bilind kir. [[Kurdistan]]ê bajar bi bajar ji destên dewleta romiyan (navê niha [[Tirkiye]]) derxistin. Êrişê ser [[Amed]]ê kirin û bi mehan bajar dorpêç kirin. Berhingariyeke dirêj da nîşan ku Amed nakeve. Dagirkirin bi qerera [[şûra]]yê hat rakirin. Têkoşer pêl bi pêl derbasî başûr û [[rojavayê Kurdistanê]] bûn. Rêberê bizavê Şêx Seîd û 49 hevalên wî ji bo derbasî Başûr bibin, bi rojê xwe diveşartin û bi şev dimeşiyan. Armanc berdewam kirina cenga awarte û xeyrî nîzamî bû. Bi xiyaneta bacenaxê Şêx Seîd ê serdar Qasim ([[Qaso]]), serokên serhildanê, Şêx Seîd û hevalên wî hatin dîlgirtin.
Di 10'ê gulana [[1925]]'an de wan derxistin [[Dadgehên serxwebûnê|Dadgeha Serxwebûnê]] ya Rojhilatê (''Şark İstiklal Mahkemesi'') ya Diyarbekirê. Nêzîkî pêncî rojan darizandina wan dewam kir. Di [[28'ê hezîranê]] [[1925]]'an de, derbarê Şêx Seîd û 47 hevalên wî de dadgehê biryara darvekirinê (îdam) da. Du kes bi çend salan ceza xwarin. 28 kes di heman rojê de û yên din û Şêx Seîd di 29'ê hezîrana [[1925]]'an de li taxa [[Deriyê Çiyê]] ya Amedê hatin darvekirin.
== Mijarên têkildar ==
| |||