Kildanî: Cudahiya di navbera guhartoyan de
Content deleted Content added
B HC: Zêdekirina Kategorî:Iraq |
BKurteya guhartinê tine |
||
Rêz 36:
'''Kildanî''' an jî '''kildaniyên katolîk''' navê civateke [[Xiristiyanî|xiristiyan]] a [[Aram|aramî]] ye û şopînerên Dêra Katolîk a Kildanî ne, ku di dîrokê de girêdayî Dêra Rojhilatê bûne.<ref name="BBC">{{Cite news|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/7271828.stm|title=Who are the Chaldean Christians?|date=March 13, 2008|website=[[BBC News]]|access-date=March 26, 2010}}</ref>
Kildanî, her çend wekî etnîkî ji suryanan tên hesibandin jî ji ber mezhebên xwe ji alîgirên Dêra Suryanî ya Rojhilatê cuda ne.<ref>Yasmeen Hanoosh. ''[https://books.google.com/books?id=FeeaDwAAQBAJ&pg=PA41 The Chaldeans: Politics and Identity in Iraq and the American Diaspora]''. Bloomsbury Publishing; 30 May 2019. [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Taybet:BookSources/978-1-78673-600-0|978-1-78673-600-0]]. pp. 41, 91 et passim.</ref><ref>Nadia Jones-Gailani. ''[https://books.google.com/books?id=_g78DwAAQBAJ&pg=PA50 Transnational Identity and Memory Making in the Lives of Iraqi Women]''. University of Toronto Press; 20 August 2020. [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Taybet:BookSources/978-1-4875-0316-1|978-1-4875-0316-1]]. p. 50.</ref> Di esasê de kildanî, suryanî û nestûrî/aşûrî her yekî girêdayî neteweya [[Aramî|arami]]<nowiki/>yan e ku ji bawermendên monofîzîtan re [[suryanî]], ji şopînerên Nestoriusî re [[Nestorî|nestûrî]] an jî [[aşûrî]] û ji nestûriyên ku piştre ketine şopa Dêra Katolîkê re jî kildanî tê gotin. Her wiha kildanî piranî li derûdora [[Nînewa|Nînewayê]] jiyane.<ref>{{Cite web|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/keldaniler|title=TDV Islam Ansiklopedisi, Keldânîler Maddesi|last=Kadir|first=Albayrak|date=02.11.2020|website=https://islamansiklopedisi.org.tr/keldaniler|archive-url=|archive-date=|dead-url=|access-date=02.11.2020}}</ref>
Piştî veqetîna 1552an a ji Dêra Rojhilatê, komek ji wê dêrê bi Dêra Katolîkê re ketin têkiliyê û bi vê têkiliyê civata katolîk a kildanî li [[Mezopotamya]]<nowiki/>ya jorîn di sedsalên 16 û 17an de hate avakirin. Kildanî bi piranî li bakurê [[Iraq|Iraqê]], başûrê rojhilata [[Tirkiye|Tirkiyeyê]] û bakurê [[Sûrî|Sûriyê]] dijiyan lê ji ber gelek sebeban ber bi welatên rojavayê koç kirine û îro li [[Dewletên Yekbûyî yên Amerîkayê]], [[Kanada|Kanadayê]], [[Meksîk|Meksîkayê]], [[Awistralya|Awistralyayê]], li [[Swêd]] û [[Almanya|Almanyayê]] dijîn. Her wiha niha li [[Libnan]]<nowiki/>ê, [[Misir]]<nowiki/>ê, [[Dewleta Filistînê|Filistîn]]<nowiki/>ê, [[Îsraîl]]<nowiki/>ê, [[Urdun]]<nowiki/>ê, [[Îran]]<nowiki/>ê, [[Tirkiye]]<nowiki/>yê<ref>{{Cite news|url=https://www.dengeamerika.com/a/mesihi_amed/4179344.html|title=Mesihîyên Suryanî û Keldanî li Amedê Cejna Noel Pîroz Kir|last=Farqîn|first=Xecîcan|date=Meha Diwazde 26, 2017|website=www.dengeamerika.com|archive-url=|archive-date=|dead-url=|access-date=02.20.2020}}</ref> û li [[Gurcistan]]<nowiki/>ê jî civatên kildaniyan hene. Sebebên herî dawî yên koçberiyê tade û zilmên etnîkî û dînî, şert û mercên aborî yên xirab û kêmbûna ewlehiyê ye piştî dagîriya Iraqê ya 2003an.<ref>{{Cite news|url=https://www.dengeamerika.com/a/a-59-2009-07-27-voa3-89451677/1112613.html|title=Endama Demokrata Kongresa Amerîkî Anna Eshoo li ser paşeroja kêmanîyên olî li Iraqê axift|last=|first=|date=Meha Heft 27, 2009|website=www.dengeamerika.com|archive-url=|archive-date=|dead-url=|access-date=02.10.2020}}</ref>
| |||