|
[[Wêne:Hamidiye alayları ve Fettah Bey.jpg|thumb|Fermandarên Lîwaya Hemîdiye; Mûşîr Zekî Paşa, Brahîm Paşayê Mîlî, Fettah Paşayê Mîrê Zoqê û Nihê Begê Bêgkendî]]
'''Mîrê Xerza,''' [[Xerzan]], [[Kurdistan|Bakurê Kurdistanê]] îro li vê erdnîgariyê [[Tirkiye|yên Komara Tirkiyeyê]] li Başûrê Rojhilatê Anatolyayê bi navê a navçeya dîrokî li nav sînorên e. Navê [[Xerzan|kevnare yê]] bajarokê [[Xerzan|Yanarsu]] yê navçeya [[Misirc|Kurtalan a]] e girêdayî parêzgeha [[Sêrt (parêzgeh)|Sêrtê]] wekî [[Xerzan]] tê zanîn. Xerzan li navenda [[Sêrt (parêzgeh)|Sêrtê]] heta sala 1938 bû navend bû. Di sala 1938-an de, navenda navçeyê ji ber [[Misirc|rêwîtiya]] ber bi bajarê [[Misirc|MisriçêMisircê ve hate veguheztin]] . Di sala 1943-an de navê bajarokê [[Misirc|Misric]] li [[Misirc|Kurtalan]] hate [[Misirc|guheztin]] . [[Xerzan|Qeza]] [[Xerzan]], rojhilatê çemê BasurBaşur; Rojava yê kulb û [[Amed]] parêzgeha li [[Farqîn|Farqînê]] di bûyerê de ji [[Qubîn]] teşqele; Bajarê Rızvan li başûr; Ew li bakurê dorpêçên [[Motkî|Mutkî]] û [[Qabilcewz]] dorpêçkirî ye. Nêzîkî sed û heft gundên bi navên Ranzvan, Melfan û Barınç hebûn, ku bi qezaya Xerza ve girêdayî bûn ku ji sê heremên navborî pêk dihat. <ref>Salname-i Vilayet-i Bitlis, Birinci Def’a, H.1310 (1892-1893), s.238 Salname-i Vilayet-i Bitlis, İkinci Def’a Bitlis Vilayet Matbaası, H. 1316(1898/1899), s. 257.</ref> XIX. di dawîya sedsalê de li gorî Vital Cuinet li Xerza de komên ku ji aliyê etnîkî û olî ve cihê xwe digirin, bi tevahî 13,000 kes hebû, 8,800 [[Misilman]], 3600 [[Ermenî]], 258 [[Suryanî|Yakubi]] û 342 [[Êzîdî]] di nav Xerzan de dijiyan. <ref>(1310) Salname-i Vilayet-i Bitlis, s. 239-240</ref> <ref>VitalCuinet, La Turqied’Asie, Cilt II, Paris, 1891, s.614</ref> Dema ku [[ Dibistana seretayî |dibistana sîb-yan]] li gelek gundên [[Xerzan]] hat dîtin, li hin gundan ji [[ Dibistana Iptidai |dibistanên seretayî]] hatîye dîtin.
=== Aboriya Herêmê ya Xerzan ===
|
