Erkê bêhnvedanê: Cudahiya di navbera guhartoyan de
Content deleted Content added
BKurteya guhartinê tine |
BKurteya guhartinê tine |
||
Rêz 1:
Dema [[Demarexane|demarexaneyêk]] ji derdora xwe kartêkir negire an jî demareragihandin
Parzûna xaneya demarexaneyan jî her wekî hemû xaneyên din, ji du çînên [[Lîpîd|çewrî]] pêk tê her wisa di nav molekulên çewrî de hin proteîn jî hene<ref name="OpenStax, Anatomy & Physiology">OpenStax, Anatomy & Physiology, OpenStax ,2013
[https://openstax.org/details/books/anatomy-and-physiology]</ref>, wekî mînak; proteînên hilgir ên cogê iyonan û pompeya îyonan ji molekulên proteînî pêk tên. Asîdên çewrî [[dijav]] in (bi îngilîzî:''hydrophobe''), loma molekulên çewrî rê nade piraniya iyon û molekulan ko bi tena serê xwe ji parzûna xaneyê, di nav çîna çewrî de derbasî aliyê din bibin<ref name="OpenStax, Anatomy & Physiology"/>. Iyonên sodyum(Na<sup>+</sup>) û potasyumê(K<sup>+</sup>) bi navbeynkariya cogên taybet ên proteînî û pompeya iyonan li parzûna xaneyê de tên guhaztin<ref name="OpenStax, Biology"> OpenStax Biology. 2013. [http://cnx.org/content/col11448/latest] </ref>. Parzûna demarexaneyan jî wekî mîna parzûnên hemû xaneyan [[nîvdelînbar]] e ( bi îngilîzî:''semi permeable''), ango rê dide hin molekulan, lê li hin molekulan jî rê digire nahêle ji parzûnê derbasî aliyê din bibin<ref name="visualizing-human-biology"/>. Di navbera herdu aliyê parzûna demarexaneyê de xestiya iyonan ne wekhev e, ev rewş wekî '''cudahiya xestiyê''' (bi îngilîzî:''concentration gradient'' ) tê bi navkirin. Delînbariya parzûnê ya ji boy iyonên potasyumê(K<sup>+</sup>), ji delînbariya wê ya ji boy sodyumê(Na<sup>+</sup>) zêdetir e. Loma, dema erkê bêhnvedanê de ji ber cudahiya xestiyê, potasyum(K<sup>+</sup>) û klorîn (Cl<sup>-</sup>) ji aliyek parzûnê [[belavbûnî]] dibin ji boy aliyê din, lê sodyuma(Na<sup>+</sup>) derveyê xaneyê nikare derbasî nav xaneyê bibe.
|