Di yewnanî de `mîthos., Yanîyanî ji soze hatî hiskirin û gotin, wekî dî ji axiftina.Didi yewnaniya kevne, dubarakirina tiştên ku hatina ser ziman dianî ser ziman. Di zimanê rojavayiya de wate efsana û destan jijî girtiya. Li gor şîrove hemdem, mîtolojê, di ol an jijî çandakê de mîtên ku têne vegotin hebûn û wate û hemûkiya wan têne ser ziman. Îro, di roje me de, weke çiqilakî zanist jijî xwedi hebûna. Navê çiqilakî zaniste jijî ya.
Li ser bêja mîtolojiyê ta roje me jijî nêqaş û şîrove berdewam in. Hizreke anîn ser ziman an jijî nêrînek anîn ser ziman an jijî weke hizreke efsana wî bi navkirin jijî dibêt. Bêja mîtê bixwe jijî, di wate xwe de hizreke têne ser ziman. Hizreke ku hatihatî xiyal kirin an jijî berî xiyal bûya. Lê di rastiyê de hizreke têne ser ziman. Vegotineke ku bi nêzîkatiyeke olî anîn ser ziman, têne ser ziman. Minaq [[Mîtolojiya kurd]], [[Mîtolojiya Naîriyan]], [[Mîtolojiya Medan]] û hwd. Deme ku tê ser ziman, navê xwûde û hizrên ku di wan navê xwûde tê ser ziman, di nav wate xwe de têne ser ziman.