Çîn: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Content deleted Content added
BKurteya guhartinê tine
MikaelF (gotûbêj | beşdarî)
B Guherandina Scharam.b (gotûbêj) hat betal kirin, vegerand guhartoya dawî ya Ghybu
Etîket: Vegerandin
Rêz 8:
| sirûda_netewî = {{lower|0.2em|}} ''Yìyǒngjūn Jìnxíngqǔ'': Meşa Dilxwazan
| cîh = People's Republic of China (orthographic projection).svg
| zimanên_fermî = [[MandarînîÇînî]] (zaravayê Standard[[mandarînî]]) <br /> Zimanên hevfermî: Zaravayê [[kantonî]] li [[Hong Kong]] û [[Macau]]; [[îngilîzî]] li Hong Kongê; [[portûgalî]] li Macau; zimanê [[zhuang]] li [[Guangxi]]; [[uygurî]] li [[Xinjiang]], [[mongolî]] li [[Hundirê Mongolya]], zimanê [[tîbetî]] li [[Tîbêtê]]
| zimanên_tev =
| sîstema_siyasî =
Rêz 29:
| nexşe_sernav =
}}
'''Çîn''' (bi [[Zimanê çînî|Mandarîn]]: 中国, [[Pinyin]]her Zhōngguó,wiha Çungwa)'''Çînistan''', bi navê xwe yê fermî '''Komara Gel a Çînê''' (bi [[Zimanê çînî|Mandarîn]]: 中华人民共和国, [[Pinyin]]lat. ''Zhōnghuá Rénmín Gònghéguó''), dewletekî unîter û serwer e li [[Asyaya Rojhilat]]. Ji avakirina wê ya 1949ê vir ve ji aliyê [[Partiya Komunîst a Çînê|partiya komunîst a Çînê]] ve tê rêveberin. Çîn di cîhanê de; bi nifûsa xwe ya dora 1,404 mîlyarî re, welatê<ref>[https://web.archive.org/web/20100305040447/http://www.listofcountriesoftheworld.com/area-land.html Countries of the world ordered by land area]tarîxa girêdanê: 28.02.2018</ref> ku xwediyê nifûsa herî pir e û her wiha ji aliyê rûerda xwe ya 9.596.960 km2 re duyemîn welatê herî mezin e û ji aliyê tevahiya qadê ve jî sêyemîn an jî çaremîn welat e. 22 parêzgeh, 5 herêma otonom, 4 şaredariyên ku bi rasterast tê birêveberin û 2 herêmên taybet ([[Hong Kong]] û [[Makao]]) ên Çînê hene; jê pêve daxwaziya wê ya serweriya [[Taywan]]ê heye.
 
Çîn; wekî yek ji şaristaniyên [[cîhan]]ê li [[Deşta Bakurê Çînê|deşta bakurê Çînê]] di tejaneya [[çemê Zer]] a berhemdar de derket holê. Sîstema polîtîk a Çînê li ser xanedanan an jî monarşiyê ya ku bi [[xanedana Xia]] destpê kiriye ya ku bi navûdeng e û hezaran sal berdewan kirine. Ji xanedanên ewil de Çîn gelek caran fireh bûye, ji hev belav bûye û car din gihiştiye hev. Di 1912a de [[komara Çînê]] (KÇ), li şûna xanedana dawî ketiye ser rêveberiyê û heta 1949a li ser karê bûye û Çîna Parzemînê rê ve biriye ku di vê salê de di [[şerê Navxweyî yê Çînê]] de ji aliyê [[Artêşa Rizgariya Gel|artêşa rizgariya gel]] ve hat têkbirin. [[Partiya Komunîst a Çînê|Partiya Komunîst]] di 21ê Îlona 1949a de di [[Pekîn]]ê de, dewleta Komara Gel a Çînê (KGÇ) ava kir; hikûmeta KÇ jî xwe vekişiya Taywanê û wekî [[de facto]] bajarê [[Taipei]] ji xwe re kir paytext. Him KÇ û him jî KGÇ diparêzin ku yekane xwediyê hemû Çînê ya meşrû ew in. Lê belê KGÇ di tevahiya Cîhanê de ya herî naskirî ye û li ba KÇ, rêveberiya xwe li ser erdên mezin û nifûsa pirtir didomîne.
Rêz 37:
Bi 14 dewletan re sînorê wî heye: [[Viyetnam]], [[Laos]], [[Bîrmanya]], [[Hîndistan]], [[Bûtan]], [[Nepal]], [[Pakistan]], [[Afxanistan]], [[Tacikistan]], [[Qirgizistan]], [[Qezexistan]], [[Rûsya]], [[Mongolya]] û [[Koreya Bakur]].
 
== Eyalet û herêmên ÇînêÇînistanê ==
 
ÇînÇînistan ji 22 (Heger mirov [[Taywan]]ê jî hesab bike 23) herêman pêktê. Ji xeynî van herêman 5 herêmên xweser, 4 Şaredariyên mezin û du herêmên birêvebiriya wê taybet hene.
 
{| border="0"