|
Toros ji aliyê Avhewa ve, [[Başûrê Kurdistanê]] ji hevdu diqetîne. Wê dike dû cîh: Bakur û başûrê Torosan.
Li başûrê Torosan, piraniya rûber deşt, berrî û rast e. Germiyan e. Di vê herêmê de ji Dîlok û Rihayê heta Siwêrekê cîh bi cîh rûerd bi girik e. Piştî Sêwregê; çiyayê [[Qerejdax]]ê dest pê dike û ew jî digihê çiyayê, Mazî û Mêrdînê. Qerecdax di nav deşta Riha û Amedê de bi serê xwe ye. Ew 1938 m. bilind e. Kevirên wê ress in. Di çiyayê Mazî de jî, mirov rastê hinek girikên hêtûnk tê. Li herêma Botan çiyayên [[Herekol]] û [[Çiyayê Cûdî|Cûdî]] hene. Ev rêza çiyan gelek ase û bilind in. Ber bi Kurdistana Başûr û ya Rojhilat ve diçin. Di vê herêmê de çûn û hatin gelek zehmet e.
Li Rojava deşta [[Dîlok|Dîlokê]] û ya [[Til Başar|Tilbişarê]], li dorhêla Amedê jî, deşta Gewran û ya Amedê hene. [[Deşta Gewran]] di navber a [[Erxenî]] û [[Qerejdax|Qerejdaxê]] de cîh digirê. Gewran 15.000 hektar berfireh e. ▼
Çemê Diclê deşta Amedê dike dû cîh. Beşa navbera Qerejdax û Dijlê, axa wê lavên bazalt e. Ji çandinê re ne baş e... Lê, ji çêra heywanan re gelek baş e. ▼Axa li rojhilatê Dijlê ji çandinê re gelek bi ber e. Gundên rojhilatên Dijlê mezin û gelek in. Deşta Amedê 40.000 hektar fireh e.
Li herêma Rihayê berrîya Herranê heye. Herran ji alîyê tene (dan) û dirokî ve bi nav û deng e. Li herêma Mêrdînê ji berrîya Mêrdînê gelek mezin û bi ber e. Ev desht û berriyên Kurdistanê embarên tene ne.
== Erdnîgarî ==
=== Başûrê Torosan ===
Li başûrê Torosan, piraniya rûber deşt, berrî û rast e. Germiyan e. Di vê herêmê de ji Dilûk û Rihayê heta Siwêrekê cîh bi cîh rûerd bi girik e. Piştî Siwêrekê çiyayê Qerecdaxê[[Qerecdax]]ê dest pê dike û ew jî digihê çiyayê, Mazî û Mêrdînê. Qerecdax di nav deşta Riha û Amedê de bi serê xwe ye. Ew 1938 m. bilind e. Kevirên wê ress in. Di çiyayê Mazî de jî, mirov rastî hinek girikên volqanîk tê. Li herêma [[Botan]] çiyayên Herekol û Cudî hene. Ev rêza çiyan gelek ase û bilind in. Ber bi Kurdistana Başûr û ya Rojhilat ve diçin. Di vê herêmê de çûn û hatin gelek zehmet e.
▲Li Rojavarojava deşta [[Dîlok|Dîlokê]] (Entebê) û ya [[ Til Başar|TilbişarêTilbişar]] ê, li dorhêla Amedê jî, deşta Gewran û ya Amedê hene. [[Deşta Gewran ]] di navber a [[Erxenî]] û [[Qerejdax|Qerejdaxê]]Qerecdaxê de cîh digirê. Gewran 15.000 hektar berfireh e.
▲[[Dîcle|Çemê DiclêDicleyê]] deşta Amedê dike dûdu cîh. Beşa navbera QerejdaxQerecdax û DijlêDiclê, axa wê lavên bazalt e. Ji çandinê re ne baş e ... Lê, ji çêra heywanan re gelek baş e. Axa li rojhilatê Diclê ji çandinê re gelek bi ber e. Gundên rojhilatên Diclê mezin û gelek in. Deşta Amedê 40.000 hektar fireh e.
Li rojava deşta [[Dîlok|Dîlokê]] (Entebê) û ya Tilbişarê, li dorhêla Amedê jî, deşta Gewran û ya Amedê hene. Deşta Gewran di navber a Erxenî û Qerecdaxê de cîh digirê. Gewran 15.000 hektar berfireh e.
[[Dîcle|Çemê Dicleyê]] deşta Amedê dike du cîh. Beşa navbera Qerecdax û Diclê, axa wê lavên bazalt e. Ji çandinê re ne baş e. Lê, ji çêra heywanan re gelek baş e. Axa li rojhilatê Diclê ji çandinê re gelek bi ber e. Gundên rojhilatên Diclê mezin û gelek in. Deşta Amedê 40.000 hektar fireh e. Li herêma Rihayê berriya Heranê heye. Heran ji aliyê tene (dan) û dirokî ve bi nav û deng e. Li herêma Mêrdînê ji berriya Mêrdînê gelek mezin û bi ber e. Ev deşt û berriyên Kurdistanê embarên tene ne.
=== Bajarên Bakurê Kurdistanê ===
| 