Xaneya B: Cudahiya di navbera guhartoyan de

'''Xaneya B''' an jî '''lîmfexaneya B''' cureyek [[Xiroka spî|xirokên spî]] ye. [[Bergiriya taybet]] a derdanî bi navbeynkariya lîmfexaneyên B tê dabînkirin<ref name="Villee"/>. Xaneyên B jî wekî mîna hemû xaneyên xwînê di [[moxê hestî]] de tê berhemkirin. Lîmfexaneyên B bi navbeynkariya [[Xwîn|xwînê]] belavê laş dibe, lê di nav [[Endam|endamên]] lîmfê yên wekî [[sipil]], [[lîmfegirê]] û şileya lîmfê de hê pirtir in<ref name="Leland G"/>. Di laşê [[Balinde|balîndeyan]] de kîsikek heye navê wî bi îngilîzî: ''bursa of Fabricius'' e. Wateya “bursa” kîsik e, “Fabricius” jî ji paşnavê zanyarê '''Hieronymus Fabricius''' ê hatiye girtin<ref>bursa of Fabricius. (n.d.) American Heritage® Dictionary of the English Language, Fifth Edition. (2011). Retrieved February 2 2019 from [https://www.thefreedictionary.com/bursa+of+Fabricius]</ref>. Di laşê balîndeyan de hemû xaneyên xwînê di nav moxê hestî de tê berhemkirin û di nav [[plazmaya xwînê]] de belavî laş dibin. Lîmfexaneyên B jî di moxê hestî de tê dirûstkirin<ref name=" Microbiology">OpenStax, Microbiology, openstax, 2016 https://openstax.org/details/books/microbiology] </ref>, lê geşbûn û peresandina lîmfexaneyên B di nav kîsikê bursa Fabriciusê de rû dide<ref name="Villee"/>. Zanyar cara ewil geşbûna lîmfexaneyên B yê li vî endamê de kifş kirine loma navê lîmfexaneyê kirine lîmfexaneya B, ango pîta B ji navê kîsike bursa Fabricius a balîndeyan tê. Ji xeynî balîndeyan tu ajal kîsika bursa Fabriciusê lixwe nagire<ref name="Leland G"/>.

Berevajiyê [[Xaneya T|Xaneyên T]], xaneyên[[xane]]<nowiki/>yên B dikarin raste rast jî hokara nexweşiyê binasin<ref name="Microbiology"/>. Ev naskirin bi navbeynkariya [[dijeten]] ên serbest an ji bi wergirên li ser rûyê xaneyê pêk tê. Li ser rûyê xaneyên B yê de ji boy naskirina hokarên nexweşiyê, wergir hene. Ev wergiran wekî wergirên xaneya B ( bi îngilîzî: B-cell receptors (BCRs) ) tê binavkirin<ref name="Microbiology"/>. Pêkhateya wergirên xaneya B û dijetenên serbest heman yek e. Anko wergirên xaneya B jî dijeten e<ref name="Villee"/>. Wergirên xaneya B ji cotek zincîrên giran û cotek zincîrên sivik pêk tê. Herdu zincîr bi bendên dusulfîdî ve bi hevre girêdayî ne. Şikilê wergiran dişibe pîta Y yê. Serekî herdu zincîrên giran di nav parzûna xaneyê de dirêj dibin. Serê din ên zincîrên giran ber bi derveyî xaneyê dirêj dibin û bi zincîrên sivik ve giridayî ne. Ev beş cihê girêdana dijepeydaker e.

Heke hokara nexweşiyê bikeve nav xwînê an jî navbera şileya şaneyan, [[bergiriya derdanî]] bi du awayê rû dide. Rêbaza yekem lîmfexaneya B rastê rast bi navbeynkariya wergirên ser rûyê xwe, xwe bi dijepeydaker ve girê dide. Rêbaza duyem jî bi navbeynkariya lîmfexaneya T alîkar a çalak, Lîmexaneya B çalak dibe<ref name="Villee"/>.

Hejmara lîmfexaneyên B bi [[Dabeşbûna xaneyê|dabeşbûna mîtozî]] zêde dibe. Bi dabeşbûnê, du cureyên lîmfexaneyên B çê dibe.

Piraniya xaneyên nû dibin xaneya plazma (plazmaxane) û dijeten der didin. Dijeten molekulên proteînî ne, loma plazma xane gelek zêde ji [[retîkûlûma endoplazmî ya girûzî]] di nav [[Sîtoplazma|sîtoplazmaya]] xwe de digirin<ref name="Villee">Villee, Claude Alvin, et al.( 1989) Biology. 2nd ed., Saunders College Publishing. ISBN 0-03-023417-4 p934

</ref>. Dijeten xwe li ser rûyê hokara nexweşiyê(dijepeydaker) de girê didin û bi hin rêbazan bergiriya derdanî dabîn dikin. Temanê plazmaxaneyan kin e , bi qasê rojek e<ref name=" Anatomy and physiology">Waugh, A., Grant, A., Chambers, G., Ross, J. S., & Wilson, K. J. (2014). Ross and Wilson anatomy & physiology in health and illness 12th ed.</ref> .

Hinek ji xaneyên nû jî dibin xaneya bîrker (xaneya B bîrker). Piştî tunekirina dijepeydakeran û saxbûnê, xaneyên bîrker ji boy demek dûr û dirêj di nav laş de dijîn û hêdî bi hêdî dijeten der dide<ref name=" Anatomy and physiology">Waugh, A., Grant, A., Chambers, G., Ross, J. S., & Wilson, K. J. (2014). Ross and Wilson anatomy & physiology in health and illness 12th ed.</ref> . Heke heman cure dijepeydaker cara duyem tûşî laş bibe, vê gavê xaneyên bîrker [[bersîvdana bergiriya duyemî]] dabîn dikin. Ji ber hebûna lîmfexaneyên B yên bîrker, bersîvdana bergiriya duyemî leztir û hêztir dibe<ref name="Leland G">Johnson, Leland G. (1987 )Biology. 2nd ed., Wm. C. Brown,. ISBN 0-697-04972-8 </ref>.