Guhartoya 15:46, 8 adar 2013 biguhêre Addbot (gotûbêj \| beşdarî) 14.914 guhartin B Bot: 75 girêdanên înterwîkiyê ên ku niha li ser Wikidatayê ne, jê bibe ← Cudahiya kevntir		Guhartoya 21:30, 23 tîrmeh 2017 biguhêre betal bike Biyolojiyabikurdi (gotûbêj \| beşdarî) 2943 guhartin Kurteya guhartinê tine Cudahiya nûtir →
Rêz 1: [[Wêne:Gene.png\|thumb\|250px\|Gen (di vî wêneyê bi îngilîzî ''gene'' ye)]] '''Gen''', an jî '''Cîn''' Yekeya bingehîna zanyariyên genetîkî ye. Gen ji koma nukleotîdên li ser ADNyê pêk tê . Cihê her genek li ser kromozomê taybet e. Ev cihên genan wekî lokus bi nav dibe. Hemû zîndewer xwediyê genan e. Xaneyên eukaryotî, genan li ser ADN ya nav dendika xwe da digirin '''Gen''', meneke ku bi rakendî dihê hildan û organîzmeke ku dijî ye. Hemû jîndî û heyîn xwediyê genê ne. Gen, zanîna jînda ([[mirov]], [[ajal]], û hwd) hemûyên jiyanî di xwe de dihawêne. [[Şane]]yek, wê çawa ava bê, zanîna wê di genê de bi genê re heye. Pêşketinên di mirov de, êş û elemên ku rûdidin û hwd hemû jî wateyeke wan ya bijîndayî ya bi mirov re heye. Di çerçova heyîn û hebûna [[jînda]] karina xwe bixwe afirandinê, temenê wê bihîmî gen diafêne. Ev, weke [[afirandineke genetîkî]] jî tê ser ziman. Kifşkirina wê, weke kifşa sadsale me ya bi şoraşî jî dihê dîtin. Xwandina wê, weke "xwandina jiyanê" jî tê ser zinan. Di çerçova başkirinê de ku jê re [[genoterapî]] jî tê gotin, bi genan başkirin pêş dikeve. Ji [[Gregor Mendel]] haya ku tê [[James D. Watson]] û [[Francis Crick]] û hwd, dem bi dem pirr demên pêşveçûn û pêşketinê dijî. Di roja me de bi wê awayê hê pêşketina xwe dijî û hê bipêşketîtir pêş dikeve. Di roja me de bi pêşketinên di vê demê de ev qad, weke qadaka [[pêşasazî\|pêşasaziyê]] pêşketina wê di domê. .ADN û proteîna hîston, kromozoman çê dikin. Li ser kromozomek dibe ku bi hezaran gen hebin. Tevahiya genên zîndewerek an jî xaneyek wekî genom bi nav dibe. Hemû reaksiyonên li nav xaneyê, li gor zanyariyên li ser genan bi re ve diçin. Van salên dawî,zanyar li ser xebata '''[[projeya genoma mirov]] ''' de hewl didin ku tevahiya genen mirov binasin û li gor vî zanyariyê li pêş hin nexweşiyan bigirin. Li gor xebata li ser genoma mirov,her mirovek xwediyê 20000(bîsthezar)genan ne.Mirov genan ji de û bavê xwe, bi navbeynkariya hêk û spermê digire. Xirabûna gen dibe sedema mutasyonê.Piraniya mutasyonan jî an mirov nexweş dike an jî dikuje. [[Kategorî:Bijîşkî]]

Gen: Cudahiya di navbera guhartoyan de