Gerstêrk: Cudahiya di navbera guhartoyan de
Content deleted Content added
Kurteya guhartinê tine |
Edo Makuyî (gotûbêj | beşdarî) |
||
Rêz 96:
! colspan="8" style="text-align: left; font-size: small; font-weight: normal; padding: 10px 4px 5px 4px;" | Wateya Rengan: {{legend2|#DBFFDB|border=1px solid #8FFF8F|Gerstêrkên bejayî}} {{legend2|#FFEDDB|border=1px solid #FFC78F|[[Dêwê gazê]]}} {{legend2|#DDEEFF|border=1px solid #8FC7FF|Dêwê Cemedê}} .
|}
Vedîtina Gerstêrkek Ku Dibe Sedema Bileztir Zivirîna Stêrka Xwe!
Gerstêrkek mezin ku li derveyî menzûmeya Şemsî ye, hin nêzîkê stêrka xwe ye ku bi gera xwe ya li dora stêrka mak, leza zivirîna wê diguherîne.
Mişterî yan heman Jupiter ku mezintirîn gerstêrka menzûmeya Şemsî ye, bala gelek stêrknasan kişandîye ser xwe û di zanista stêrnasîyê da hin wê wek Gerstêrk*Stêrk bilêv dikin. Ya rast ew e ku Mişterî û gerstêrkên wek wê, hin mezin in ku xwedîyê taybetmendîyên stêrkan in û tenê kelîna dendikî di nav wan da pêk naye.
Hin lêkolerên zanîngeha Prınceton’ê bi hevkarîya çend navendên din yên lêkolînan, karîne gerstêrkek pir pir ecêb bibînin. Mezinahîya wê 1.34 qasî Mişterîyê ye û fasileya wê ji stêrka mak jî, pir nêzîktir e ji ya Etarud, Tîr yan heman Mercury, ji Tava me. Navê vê gerstêrka sosret HATS-18’e ye. Fasileya wê ji me, 2100 sala Ronahîyê ye û bi lezeke ecêb li dora stêrka xwe digere. Leza wê ya li dora stêrka wê, hin zêde û mezin e ku tenê rojeke 24 seetî ji wê gera li vedora stêrka xwe, pêwîst e.
Jiber çirî, bariste û leza wê ya ecêb, di her gera xwe ya li dora stêrka xwe da, li ser rûbera stêrkê , bandorên hilkişîn û daketina pêlan (Cezr û Med ) dayndide. Ev yek jî li ser navenda hêza stêrkê, bandorê dike. Ya rast di navbera stêrk û gerstêrkê da meydaneke kaşokî çêdibe ku dibe sedema kaşbûna Pêldaketina han ya li ser vedora ser rûbera gerstêrkê. Ev yek tam dişibe bandora megneta nêzîkê rûpelek ku perçeyên hesina li ser wê ne.
Leza vê gerstêrkê ecêb, hin zêde ye ku di her 28 saln da, deqeyek ji dema zivirîna wê ya li dora stêrka mak, kêm dibe û ev deqîqe jê ra qeyd(save) dibe. Bandora dualî ya vê stêrk û gerstêrkê, dibe sedema guhertina leza zivirîna dicihêxwe û ya veguhestinê ku fenomeneke pir nû ye. Lêkoler, hêwîdar in ku lênêrînên ku li ser pergalên stêrk û gerstêrkên navbirî tên kirin, bibin sedema dîtina sirrên peydabûna pergalên gerstêrk û menzûmeyên Tavîn.
Jêder: bigbangpage.com
newscientist.com
popularmechanics.com
https://arxiv.org/abs/1606.00848
== Herwisa binêre ==
| |||