Çiyayê Cûdî: Cudahiya di navbera guhartoyan de

'''Çiyayê Cûdî''' (navê kevn: '''''Çiyayê Qardû/Qardo/Kardû/Kardo''''') yek ji [[Çiya|çiyayên]] mezin ên [[bakurê Kurdistanê]] ye. Çiyayê Cûdî dikeve navbeyna [[Şirnex]] û Silopiyê de.

 

Çiya Cûdî beşeke ji çiyayên başûrê rojhilat ên [[Toros]]ê ye û bi gelemperî ji kevirên [[kils]]ê ([[kalker]]) û [[dolomî]] pêk tê û dema wî ya çêbûnê ji [[serdema triyasî]] ya navîn û heta di [[serdema kretasî]] ya navîn ve xwe dirêj dike.

 

 

Li gorî baweriya [[olên birahîmî]], Cûdî ji wextê [[Nûh|Nûh Pêxember]], ku [[gemi]]ya wî heta îro jî meşhur e û niha çîyayek gelekî giring e. Tête bawerkirin, ku heta [[gemiya Nûh Pêxember]] di wextê Tofana Nûh de liser çiyayê Cûdî sekiniye. Ji hingê û heta niha, Cûdî wekî çiyayek bi xêr tête naskirin. Her sal ji gelek derên [[Kurdistan]]ê û heta ji derveyê Welat jî mirov dihatin ku herin ser [[Sefîneya çiyayê Cûdî]]. Mehek an jî heyvek sax diman liser Sefîneya çiyayê Cûdî.

 

 

Di navbera salên 1995an heta 2013an de çiyayê Cûdî hatiye qedexekirin, ji ber ku eve 10 sal bûye dewleta tirkî operasyonên xwe yên leşkerî di vê menteqê û heremê de bicih anîne.