Seferên xaçperestan: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Content deleted Content added
BKurteya guhartinê tine
Rêz 2:
'''Seferên Xaçperestan''' an '''Seferên Xaçparêzan''' seferên xiristîyananê bo armanca [[xakên pîroz]] ji misilmanan bistînin di nêvbera salên [[1095]]an-[[1291]]an de hatibûn li dar xistinn. Ji bo [[Qûdis]]ê û xakên pîroz ji destên misilmanan bifilitînin ew bi gelemperî pê banga [[Papa]] re, serokê xiristîyanên Ortodoks, hatin derxistin.
 
Di wê demê de 9 Seferên Xaçperestan hatin der xistin. Lê van seferên hatin dar xistinî bi temamî ne bo Felestin û hembera misilmanan bûn. Wek [[Seferên xaçperestan ya çaram|sefera çaram]] li hemberî [[Bîzans]]ê hatibû der xistin.
 
== Sedem ==
 
=== Ol ===
Sedema bingehê bo van seferan sedema olî bû. Armanca rawestandina belavbûna misilmanan û dest xwe xistina bajar û xakên pîroz bû. Ji [[sedsala 7'an]] şunda îslamiyet ji [[Asyaya Navîn]] derket û li [[Efrîka]], [[Anatoliya]] û [[Endulus]] û [[Spanya]] belav bû. Paş di [[Cenga Malazgîrt]]ê de [[Bîzans]] li hemberî Selçûqan de bin ket re [[Anatoliya]] bi piranî kete bin destên [[Selçuk]] û Misilmanan.
Line 12 ⟶ 14:
 
== Sefer ==
==Seferên xaçperestan a Yekem (1096–1099)==
Pê Anatoliya bi destên [[Selçuk]]an ket re Bîzansê alîkarî ji Xristiyanên Ewropayê xwest. Di sala [[1095]]an de ji pê banga Papa re Xaçperest der ketine seferê û [[Qudis]] di sala [[1099]]an de dest xwe xistin û li wir [[Keyatiya Orşelîm]] û hin dewletên din saz kirin. Anatoliya bi piranî şunda ji Selçukan standin.
 
bibîne:[[Sefera== Seferên xaçperestan a yekem]]Yekem (1096–1099) ==
bibîne:[[{{Gotara bingehîn|Sefera xaçperestan a duyem]]yekem}}
Pê Anatoliya bi destên [[Selçuk]]an ket re Bîzansê alîkarî ji Xristiyanên Ewropayê xwest. Di sala [[1095]]an de ji pê banga Papa re Xaçperest der ketine seferê û [[Qudis]] di sala [[1099]]an de dest xwe xistin û li wir [[Keyatiya Orşelîm]] û hin dewletên din saz kirin. Anatoliya bi piranî şunda ji Selçukan standin.
 
== Sefera Xaçperestan a Duyem (1145–1149) ==
bibîne:[[{{Gotara bingehîn|Sefera xaçperestan a nehem]]duyem}}
Paş [[Riha]] di sala 1044'an de şunda kete destên misilmanan re Papa daxwaza sefereka din kir. Lê di vê seferê de heta ku xaçperest di [[1147]]an de gehîştina [[Orşelîm]]ê, piranî birêve hatin tune kirin. Ji bo [[Şam]]ê ji misilmanan bistînin rapêçan jî, negêhiştine va armancêxwe jî û sefer bê serkeftî xelas bû.
 
bibîne:[[Sefera xaçperestan a duyem]]
 
== Sefera Xaçperestan a Sêyem (1189–1192) ==
bibîne:[[{{Gotara bingehîn|Sefera xaçperestan a sêyem]]}}
Ji ber ku sê keyên dewletên we demêyê mezinên Ewropayê Îngiltere, Fransa û [[împaratoriya Romaya Pîroz]] beşdara vê seferê bûbûn, va sefera wek ''Sefera Keyan'' jî tê zanîn. [[Friedrich I]](Barbarossa), [[Richard I]](Richardê Dilşêr) û [[Philipp II]], pê [[Silhedînê Eyûbî]] di sala [[1187]]an de [[Qudis]] dest xwe xist re, dîsa bi banga Papa re der ketine seferê. Friedrich Barbarossa hîn ku negêhişte Felestinê mir. Xaçperestan [[Akka]] ji Silhedîn standin jî, nekanîn [[Qûdis]]ê jê bistînin.
 
bibîne:[[Sefera xaçperestan a sêyem]]
 
== Sefera xaçperestan a Çarem (1201–1204) ==
bibîne:[[{{Gotara bingehîn|Sefera xaçperestan a çarem]]}}
Ew bi banga Papayê ku [[Qudis]]ê bistînin daxwaz dikir ve, bi pêşengiya [[Wenedîk]]an ve hat derxistin. Lê wan birê ve nêta xwe guhert û çerxa ser [[Konstantinopolis]]ê bûn û li wir [[Împaratoriya Latinî]] saz kirin.
 
bibîne:[[Sefera xaçperestan a çarem]]
 
== Sefera xaçperestan a Pêncem (1217–1221) ==
bibîne:[[{{Gotara bingehîn|Sefera xaçperestan a pêncem]]}}
Ew dîsa ji bo [[Orşelîm]]ê helgirin hat der xistin. Lê ew bêserkeftî xelas bû.
 
bibîne:[[Sefera xaçperestan a pêncem]]
 
== Sefera xaçperestan a Şeşem (1228–1229) ==
bibîne:[[{{Gotara bingehîn|Sefera xaçperestan a şeşem]]}}
[[Friedrich II]] ew sefara li darxist. Lê, bi ceng wî [[Orşelîm]] û hin bajarên din bo çend salan li misilmanan stand.
 
bibîne:[[Sefera xaçperestan a şeşem]]
 
== Sefera Xaçperestan a Heftem (1248–1254) ==
bibîne:[[{{Gotara bingehîn|Sefera xaçperestan a heftem]]}}
Ew bi peşangiya keyê Fransa [[Louis IX]] hembera [[Misir]]ê hat der xistin.
 
bibîne:[[Sefera xaçperestan a heftem]]
 
== Sefera Xaçperestan a Heştem (1270) ==
bibîne:[[{{Gotara bingehîn|Sefera xaçperestan a heştem]]}}
Ew dîsa bi pêşangiya keyê Fransa [[Louis IX]] hat derxistin.
 
bibîne:[[Sefera xaçperestan a heştem]]
 
== Sefera Xaçperestan a Nehem (1271–1272) ==
{{Gotara bingehîn|Sefera xaçperestan a nehem}}
Ew bi peşengiya keyê îngiltere [[Edward I]] hat der xistin. Lê bê serkeftî xelas bû.
 
bibîne:[[Sefera xaçperestan a nehem]]
 
== Dawî ==
{{Commonscat|Crusades}}
Armanca hîmî [[Orşelîm]] dest misilmanan de ma jî wan seferan hem Ewropa hem jî li misilmanan bandorên mezin kirin.
 
== Çavkanî ==
{{çavkanî}}
 
== Girêdanên derve ==
{{Commonscat-b|Crusades}}
 
 
[[Kategorî:Seferên xaçperestan| ]]