Mafê çarenûsê: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Content deleted Content added
BKurteya guhartinê tine
Rêz 4:
 
== Dîrok ==
Dîroka mafê çarenûsê digihêje [[şoreşa Fransî]]{neteweperestî}. Lê belê cara yekem bi nasîna modern di sala 1914an de ji alî serokê bolşevîk [[Vladimir Lenîn]] ve hatiye binavkirin. Dîsa cara yekem, pistî şerê cîhanê ê yekemin ev maf dikeve peymanên navneteweyî. Dawiya şerê cîhanê ê yekemîn serokê [[Dewletên Yekbûyî yên Amerîkayê|Emerîka]] Wîlson[[Wilson]] ji bo gelên bindest prensîban diyar dike û ji bo van prensîban dibêjin Prensîbên Wîlson. Di vê belgeyê de Wîlson ji bo gelan Mafê çarenûsê diparêza.
 
== Di peymanên navneteweyî de mafê çarenûsê ==
Neteweyên yekbûyî di peymana bi tarîxa 16/12/1952an, bi hejmara 637 mafê çarenûsê ji bo mafê mirovatiyê şerta yekem qebûl dike.
Herweha bi tarîxa 14/12/1960 û bi biryara 1514an di peyman û danezanka Neteweyên yekbûyî de tê gotin û hatiye qebûlkirin ku:
*Maddeya yekem: ‘’bindestiya gelan, zordarî û dagirkerîya hêzên biyanî inkarkirina mafên miroatiyêmirovatiyê ye. Li dijî şertên Neteweyên yekbûyî ye û ji bo pêwendiya gelan û aştiya cîhanê jî astengî ye.’’
*Maddeya duyem :‘’hemû gel, xwedî mafê çarenûsê ne; li gorî vî mafî statûya xwe yê siyasî bi azadî û serbestî diyar dikin’’
*Maddeya sêyem:’’ ji aliyê siyasî, aborî, civakî yan jî çandî ve ne-têr-amadebûn nikare bibe behaneya derengxistina xweseriyê.’’