[[Wêne:Siyer-i Nebi 298a.jpg|thumb|Pêxember Mihemed, tevî firişteyên [[Cibraîl]], [[Mîkaîl]], [[Israfîl]] û [[Izraîl]]]]
[[Wêne:Cave Hira.jpg|thumb|Şkefta li ser [[çiyayê Hirayê]] ya ku nêzîkî Mekeyê ye]]
'''Mihemed''', '''Mihemmed bin Ebdullah''' an '''Pêxember Mihemed''', ({{bi-ar|محمد بن عبد الله بن عبد المطلب بن عبد مناف بن هاشم القريشي|Muhammed bin Abdullah bin Abd al-Muttalib bin Hashim bin Abd Manaf al-Qurayshi}}) ku di sala [[570]]î570î de li bajarê [[Meke]]yê hatiye dinê û di sala [[632]]an632an de li [[Medîne]]yê çûye ser heqiya xwe, Li gorê bawermendên [[misilman]] Mihemed pêxemberê [[Xwedê]] ye û [[pêxember]]ê dawîn e.<ref>http://www.britannica.com/EBchecked/topic/396226/Muhammad</ref><ref>http://www.muhammedmustafa.net/tr/altsayfavecdiakyuz.php?sayfa=yazilar/vecdiakyuz/ummi</ref>
== Jiyana Mihemed Pêxember ==
Rêz 45:
=== Koçkirin ([[Hîcret]]) ===
Êdî Mihemed biryar da ku bi hemû misilmanan koç bike here bajarê [[Medîne]]yê, wê demê navê bajêr [[Yesrib]] (bi erebî: ''Yathrib'') bû. Dema Mihemed çû wir êdî ji bajar re gotin Bajarê Pêxember (bi erebî: ''Madinat an-Nabi''). Ew nav li Yesribê ma û navê wê bû Medîne (“Bajar”). Ji ber vî yekî bi çend serokên eşîrên Medîneyê, yên misilman, dizî hevdîtinek ava kir. Lê di demekî kurt de serokên eşîra Qureyş fêrê vî hevdîtinê bûn û ji bo ku ola [[Îslam]]ê li bajarên din belav û xurt nebe, biryar dan ku Mihemed bikujin. Lêbelê Mihemed ev plana wan bihîst û bi tev heval û apê xwe Ebû Bekir, ji bajarê Mekeyê derket. Herdu bi hev re sê rojan di şikefta bi nav [[Sewr]] de xwe veşartin û roja 20'ê îlona sala [[622]]'an gihîştin nêzikê Medîneyê gundê [[Quba]]yê. Li vê derê Mihemed bi tev hevalên xwe yên ji bajarê Medîneyê yekemîn [[mizgeft]]a ola Îslamê ya bi navê [[Mescîda Teqwa]] (bi erebî: ''Masjid at-Taqwa'') çêkir.
== Dema Medîneyê ==
Rêz 63:
* Sala peymanê kes ji Medîneyê naçe Mekeyê, li di salên dû re misilmanê bikaribin biçin Mekeyê ji bo hec û umre.
Dema salên peymanê Hz. Mihemed çû Mekeyê leşkerên bi hêz wek [[Xalid ibn el-Welîd]] (bi erebî: ''Khâlid ibn al-WalîdWelîd'') û [[Emr ibn el-Asî]] (bi erebî: ''Amr ibn al-’Asi'') û pirr kesên bi nav û deng û dewlemend hatin der riya rast. Di riya standina Mekeyê de êdî tiştek ne mabû. Du sal pişt peymanê Hz. Mihemed bajarê Mekeyê bê şerr ji muşrikan stand. Hz. Mihemed pûtên Kebeyê bi destê xwe hilşand.
Bi kesên derdorê Mekeyê re cengek çêbû. Di wê cengê de misilman bi dijwariyê serketin. Hin pûtên mezin li wan deran jî hatin hilweşandin.
