Salnameya îranî: Cudahiya di navbera guhartoyan de
Content deleted Content added
BKurteya guhartinê tine |
|||
Rêz 1:
'''Salnameya îranî''' an '''salnameya farisî''' teqwîma [[salnameya rojê|rojê]] ko îro li [[Îran]] û [[Afxanistan]]ê bi fermî tê bikaranîne. Ji bo ko hinek îna dikin ko bingeha wê texwîmê, ya ko [[Omer Xeyam]] di wexta siltanê [[Selcûqiyan]]ê [[Melîk Şah|Celal ed-Dewle Melik Şah]] (1055–1092) de berhev kirî ye ew hin caran wek [[salnameya celalî]] jî tê nav kirin. Ew salnameya Xeyam cara siftê, di yekê Ferwerdînê, gora salname mîladî 15 adarê [[1079]]an de hatibû bikaranîn.
Salnameya îroj li Îranê tê bikaranîn cara paşin di [[1925]]an de hat reformkirin û di 31'ê adarê 1925an de hat dest bi karanînê kirin. Di wê reformê de [[hîcret]] wek refêrans hat girtin û ew roya gora salnameya îranî wek 11'ê [[Ferwardin]] [[1304]] hat diyar kirin. Ji bo referansa wê hîcret hat girtin jî ew wek hicrî şemsî ({{bi-fa|هجري شمسي
Salvegera vê salnameyê gorî destpêka biharê yê [[astronomî]], yanê [[Newroz]]ê tê hesab kirin. Kînga ko li [[Tehran]]ê dirêjahiya şev û rojê de saet dibine 12:00, rojê ko tê, ango sibê wek Newroz tê diyar kirin. Roja salvegerê bi gelemperî, ji salê ber de tê diyar kirin. Di [[salnameya gregorî]] de destpêka biharê navbera 19'e adarê û 21'e adarê de diguhere.
| |||