Serhildana Qoçgiriyê: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Content deleted Content added
Haco (gotûbêj | beşdarî)
Kurteya guhartinê tine
Rêz 1:
<!--[[File:Kımıl Aziz, Mehmet Ali, Baytar Nuri.JPG|thumb|150px|Kimil Azîz, Mehmed Alî, [[Nûrî Dêrsimî|"Baytar" Nûrî]]]]--->
[[Wêne:Dersim-kurd-bayragi.png|thumb|150px|Ala ku di Serhildana Koçgiriyê de hatiye bikaranîn]]
'''Serhildana Qoçgiriyê''' an jî [[Şoreşa Qoçgîrê]], yekemîn serhildana li hemberî hikûmeta Enqereyê ye û di Tîrmeha [[1920]]an de li KoçgiriyêQoçgiriyê rû da. Berî serhildanê xebatên amadekirinêamade kirinê ji aliyê [[Elîşêr]]ê Dêrsîmî û Baytar Nuriyê Dêrsîmî ve hate meşandin. Di Tîrmeha 1920an de hin yekîneyên di bin fermana reîsserok-eşîrê bi navê Misto, avêtin li ser qereqola [[Çulfa Alî]] ya Zarayê.
 
Piştî vê serdegirtinê navbêra [[Sêwas]]-[[Ezirgan]] û [[Qenxal]]-[[Qoçgîr]] û derdoraderûdora wê kete bin hukmêhikmê yekîneyên Kurdan. ReîsSerok-eşîrê [[Şedanê Paso]], Refahiyê dagir kir û bi fîîlîkirar wî dest danî li ser rêvebiriyê û li avahiya hukumetêhikûmetê ala Kurdî hildan.
 
Hikûmeta Enqereyê jî di Cotmeha 1920an1920'an de, bi armanca astengkirinaasteng kirina pêşkeftina serhildanê heyetên Nasîhatêşîretê şand vê derê. Di 15 Mijdarê de li Xozatê di serokatiya Elîşan de civîneke hate li darxistin û danezaneke dan hukumetêhikûmetê. Enqere jî destpêkirdest pê kir li Sêwazê leşkerên xwe komkirinkom kirin. Di vê navbêrê de serhildanaSerhildana KoçgiriyêQoçgiriyê belav bû: Dêrsîm, xwe amade dikir ku di buhara 1921ê de serxwebûnaserxwe bû na xwe îlandanezan bike. Enqereyê, pêwendiya Dêrsîmê bi derdoraderûdorare qût kir û ji vê derê hinek kesan vexwend MeclîsêCivakê û xwest bi vî awayî tevgerê bi sînor bike. Lê ev rêbazên han encam nedan û di encamê de di adara 1921ê1921'ê de yekîneyên artêşa Tirk tevgereke leşkerî dane destpêkirindest pê kirin. Her wiha 3 fermandarên serhildêr ên Kurd yê Serhildana Serokê eşîreta Ginyanî Murat Paşa bi fenan hatin girtin. Lewma di 24 Nîsana 1921ê1921'ê de yekîneyên Serhildana KoçgiriyêQoçgiriyê ji hev feşkilîn. Artêşê, heta nava KoçgiriyêQoçgiriyê ve çû û serhildanê bi awayekî bi xwîn temirand û Serokê Serhildanê hate girtin. Di vê navbêrê de serhildana KoçgiriyêQoçgiriyê, bi taytbetmendiyên xwe yên milletparêzwelatparêz bandora serokeşîran derbas kiribûkirî bû û wisa derbasî dîrokê. Di 28`'ê nîsana sala 1937an1937'an de yek ji serokên [[Serhildana Dêrsîmê]] [[Elîşêr]] û [[Zarîfe]] Xanim, bi awayekî bê dadgeh ji aliyê hêzên dewleta Tirk ve hatin şehîdkirinpakrewan kirin.
 
== Girêdanên derve ==