|
Misak-ı Milli sınırları dışında vukua gelen hadiselerin iç yüzü->Otto dieselin içten yanmalı motorları suyla çalışmadığı için;
'''Xoybûn''' (li gorî çend çavkaniyan tê wateya ''Xwebûn'') rêxistineke siyasî ya kurdan bû. Ji aliyê [[Celadet Elî Bedirxan]] û çend hevalên wi hatiye damezirandin.
19 yy Sevr anlaşması->Hoybun Teşkilatı Ortadoğu kaya yağı topoğrafik haritası->Lawrence-Yzb Noel.
Mekkede Şerif Hüseyin, nakşibendi etnik kürt aşiretleri topoğrafik kaya yağı haritasına uygun olanlardı.20 yy hoybun->Bop olarak bölgede Yahudi İsrail Devletinin kuruluşuyla devam etmiştir.
== Dîrok ==
Az gelişmiş 3. dünya ülkeleri Afrika,Ortadoğu Kuzey afrika ülkeleri v.s..yeraltı,yerüstü zenginlikleri için din uleması nakşilere benzeyenler ,meseleye elverişli siyasiler tercih edilmiştir.
Piştî ku komara Tirkan serhildana [[Şêx Seîd]] bi hovîtî têk birin, serokên xîretkêş ên Kurdan, sala [[1926]]'ê dest bi xebatê dikin û li [[Paris|Parêsê]] civiyan û ji bo azadiya Kurdistanê biryara kongreyekê dan. Sala [[1927]]'a li ser axa Kurdistanê ya di di destê Tirkan da kongreyek hat sazkirin ku mehek û nîvan berdewam dikir. Di kongreyê da ev biryar hatin dan:
# Ji bo sazkirina rêxistineka neteweyî divê hemî rêxistinên din bên betalkirin.
# Heya ku leşkerê Tirkan yê dawî ji axa Kurdistanê bên derêxistin, divê têkoşîn bidome.
# Beriya destpêka şerî, ev tedbîrên jêrîn bihên liberçavgirtin:
## Serdarekê giştî ji hêza neteweyî ya Kurd ra bê diyarkirin.
## Navendek ji bo şoreşê û eniya neteweyî bê diyarkirin.
# Divê peywendî û têkiliyên hezkirin û dostaniyê bi hikûmet û gelê Îranê ra bên sazkirin.
# Têkilî û dostanî bi hikûmeta Sûrî û Îraqê ra bên çêkirin û li beranberî wan têkoşîn nehên kirin. Ji wan, pêkanîna mafên Kurdan ên ku peymana dewletên cîhanê pejirandine bên xwestin.
Piştre, di bin serokatiya [[Îhsan Nûrî Paşa]] de, eniya neteweyî ya Kurdî bi navê 'Xoybûn'ê hat damezrandin. Îdareyeka sivîl jî di bin serokatiya [[Îbrahîm Paşa]] de hat sazkirin. Li 27.10.1927´ê serxwebûna Kurdistanê hat eşkerekirin û alaya Kurdistanê li serê çiyayê Agirî hat çikandin.
== Binêre ==
* [[Serhildanên Agiriyê]]
* [[PDK-Xoybun]]
== Girêdanên derve ==
* [http://www.nefel.com/articles/article_print.asp?ArticleNr=3674 Kurtedanasînek li ser rêxistina Xoybûnê, Dîlawerê Zengî, 1/10 2008, NEFEL]
{{Rêxistinên siyasî yên Kurdistanê}}
[[Kategorî:Rêxistina kurdan]]
[[Kategorî:Serhildanên Agiriyê]]
| 